BSCK2 Phạm Thanh Việt, Phó Giám đốc phụ trách quản lý điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, đơn vị đã phối hợp kịp thời với y tế cơ sở cứu sống 2 bệnh nhân đột quỵ cấp.
Khẩn trương phối hợp cấp cứu từ những ca bệnh đầu tiên nguy kịch
Theo đó, lúc 9h15 ngày 2/10/2025, bệnh nhân N. V. T. (sinh năm 1955, ngụ Phú Quốc) được người nhà đưa đến khoa Cấp cứu Trung tâm y tế (TTYT) Phú Quốc trong tình trạng lơ mơ, liệt nửa người trái, NIHSS 18 điểm (thang điểm đánh giá độ nặng đột quỵ não cấp), tình trạng nặng có nguy cơ tử vong.
Thăm khám cho người bệnh - Ảnh BVCC
Thân nhân bệnh nhân cho biết, cách nhập viện khoảng 1 giờ, bệnh nhân đang bán hàng thì đột ngột lơ mơ, ngã quỵ, liệt nửa người trái, đưa đến TTYT Phú Quốc cấp cứu.
Kíp trực cấp cứu tiếp nhận xác định đây là trường hợp đột quỵ não cấp giờ thứ 2, trong thời gian vàng, hội chẩn ngay với nhóm y bác sĩ của Bệnh viện Chợ Rẫy đang thường trực tại TTYT Phú Quốc hỗ trợ chuyên môn (gồm các y bác sĩ của khoa Cấp cứu và Hồi sức Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy), khởi động Quy trình đột quỵ não cấp, chụp CT khẩn.
Kết quả chụp CT-scan sọ não chưa thấy tổn thương thiếu máu não mới, không có hình ảnh xuất huyết, phù hợp với đột quỵ thiếu máu não cấp trong thời gian vàng sử dụng thuốc tiêu sợi huyết.
Ngay sau đó, dưới sự hỗ trợ của các y bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh nhân đã được truyền thuốc tiêu sợi huyết tĩnh mạch theo đúng phác đồ. Sau khi tiêm, bệnh nhân tỉnh táo hơn, sức cơ nửa người bị liệt có cải thiện nhưng hồi phục kém, chỉ số NIHSS giảm từ 18 còn 14 điểm.
Kiểm tra sự phục hồi vận động của bệnh nhân - Ảnh BVCC
Sáng ngày 3/10, khi đã ổn định hơn, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy để tiếp tục điều trị chuyên sâu theo yêu cầu của thân nhân bệnh nhân.
Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, xác định bệnh nhân bị nhồi máu não cấp trên bệnh nhân có bệnh nền rung nhĩ, cao huyết áp,… đã được tuyến cơ sở xử lý khẩn trong giờ vàng, các y bác sĩ khoa Nội thần kinh đã tiến hành các bước theo dõi và điều trị tiếp theo.
Đến ngày 8/10, các chỉ số sinh tồn của bệnh nhân ổn định nên được chuyển về y tế địa phương để tiếp tục tập vật lý trị liệu, phục hồi sức vận động của các cơ bị yếu liệt trước đó.
Có thể nói, ở trường hợp này, chỉ định xử trí khẩn cấp bằng phương pháp tiêm tiêu sợi huyết tĩnh mạch trong thời gian vàng dù chưa mang lại hiệu quả tuyệt đối nhưng đã giúp cho tình trạng của bệnh nhân không nặng hơn, đồng thời giúp cho quá trình chuyển viện lên các tuyến chuyên sâu được an toàn hơn.
Tiếp đó, vào chiều ngày 3/10/2025, bệnh nhân L. V. Q. (49 tuổi, ngụ Phú Quốc) được người nhà đưa vào khoa Cấp cứu TTYT Phú Quốc trong tình trạng yếu nửa người trái, méo miệng, nói đớ. Thân nhân bệnh nhân cho biết bệnh khởi phát khoảng 2 giờ trước khi nhập viện.
Thăm khám cho bệnh nhân - Ảnh BVCC
Kết quả khám lâm sàng ghi nhận bệnh nhân tỉnh, chỉ số NIHSS 5 điểm, có nguy cơ phế tật. Sau khi tiếp nhận, bác sĩ cấp cứu của TTYT Phú Quốc phối hợp cùng bác sĩ cấp cứu của Bệnh viện Chợ Rẫy khẩn trương thăm khám, chẩn đoán ban đầu bị đột quỵ não cấp giờ thứ 2 trên bệnh nhân có bệnh lý tăng huyết áp nên cho chụp CT - scan sọ não khẩn và tiếp cận theo phát đồ đột quỵ não cấp, có chỉ định truyền thuốc tiêu sợi huyết cho bệnh nhân do đột quỵ thiếu máu não giờ thứ 2.
Sau truyền thuốc 2 giờ, sức cơ nửa người trái cải thiện, bệnh nhân được chuyển vào khoa Hồi sức cấp cứu để tiếp tục theo dõi điều trị bởi đội ngũ y bác sĩ của TTYT Phú Quốc và ê- kíp của Bệnh viện Chợ Rẫy, Sau 18 giờ, bệnh nhân đã hoàn toàn hồi phục, NIHSS còn 0 điểm, ý thức tỉnh táo, tiếp xúc tốt, không yếu liệt. Hiện bệnh nhân đã ổn định, sinh hoạt bình thường nên đã được cho xuất viện trong hôm nay.
Có thể nói, dưới sự hỗ trợ từ ê - kíp y bác sĩ của Bệnh viện Chợ Rẫy, 2 trường hợp đột quỵ đầu tiên được xử trí khẩn bằng phương pháp tiêm tiêu sợi huyết tĩnh mạch an toàn đã đánh dấu bước ngoặt lớn trong việc điều trị đột quỵ tại TTYT Phú Quốc, giúp người bệnh được cấp cứu kịp thời trong “thời gian vàng”, giảm thiểu nguy cơ tàn phế và tử vong trong quá trình chuyển tuyến.
Bệnh nhân đã phục hồi không yếu liệt - Ảnh BVCC
Lý do sự chênh lệch hiệu quả trong 2 trường hợp dùng cùng phương pháp
Giải thích về vấn đề này, Bác sĩ CK2 Trầm Minh Toàn, Trưởng khoa Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, thực hiện chỉ đạo của Ban Giám đốc Bệnh viện về việc hỗ trợ chuyên môn cho TTYT Phú Quốc, từ cuối tháng 9/2025. Bệnh viện Chợ Rẫy đã điều động 2 bác sĩ và 1 điều dưỡng trực tiếp ở Phú Quốc để hỗ trợ các đồng nghiệp trong quá trình khám và điều trị cho bệnh nhân tại đây.
Thông qua 2 trường hợp này khoa Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy cùng TTYT Phú Quốc đã tiến hành đánh giá, rút kinh nghiệm trong quá trình chẩn đoán và điều trị cho các bệnh nhân, nhất là bệnh nhân đột quị não cấp.
Theo đó, đây là những trường hợp đột quỵ thiếu máu não cấp trong giờ vàng - 4, 5giờ từ khi xuất hiện triệu chứng đột quỵ - khoảng thời gian có thể sử dụng phương pháp tái thông mạch máu bằng thuốc tiêu sợi huyết hoặc lấy huyết khối cho bệnh nhân.
Tuy nhiên, hiện tại, TTYT Phú Quốc chưa triển khai hệ thống DSA can thiệp lấy huyết khối, vì vậy chỉ có thể sử dụng phương pháp dùng tiêu sợi huyết.
BSCK2 Trầm Minh Toàn phân tích, ở bệnh nhân N. V. T. thì khả năng có thể là do bệnh nhân có tắc hẹp mạch máu lớn hoặc tình trạng hẹp xơ vữa mạch máu nhiều, nên thuốc tiêu sợi huyết chỉ cải thiện một phần.
Những trường hợp này, bệnh nhân cần chụp CT mạch máu não để ekip bác sĩ có thể đánh giá và chỉ định phương án tối ưu nhất có thể, nếu có tắc mạch máu lớn cần xem xét can thiệp lấy huyết khối sẽ mang lại khả năng hồi phục tối ưu cho người bệnh.
Lãnh đạo khoa Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy cũng đề xuất TTYT Phú Quốc phương án thành lập Trung tâm đột quỵ não và can thiệp mạch máu, trong đó có cả can thiệp mạch máu não và can thiệp mạch vành để có thể tối ưu nhất trong các chiến lược can thiệp điều trị đột quỵ não cấp cho người bệnh cũng như can thiệp các bệnh lý tim mạch.
Hiện tại, theo ghi nhận của ê-kíp y bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy đang công tác tại Phú Quốc cho biết, đây là bệnh lý thường gặp ở TTYT Phú Quốc. Tuy nhiên, do đặc thù của vị trí địa lý, việc vận chuyển bệnh nhân từ TTYT Phú Quốc đến các bệnh viện, cơ sở, trung tâm y tế chuyên sâu có can thiệp mạch máu thì thời gian vàng đã qua đi, và hiệu quả từ các phương pháp điều trị sẽ không thể đạt kết quả tối ưu, để lại nhiều di chứng thậm chí có thể tử vong.
Vì vậy, việc xây dựng một trung tâm đột quỵ tại TTYT Phú Quốc là vấn đề cấp thiết để đảm bảo cho việc chăm sóc sức khỏe của nhân dân cũng như du khách ở TTYT đặc khu Phú Quốc ngày càng tốt hơn.
