Tại hội thảo “Báo chí đồng hành xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp trong Kỷ nguyên mới”, ý kiến các chuyên gia, doanh nghiệp, đều cho rằng trong hành trình kiến tạo và lan tỏa những thương hiệu, giá trị đem lại từ văn hóa doanh nghiệp - yếu tố then chốt trong sức mạnh nền kinh tế quốc gia luôn có sự đồng hành của các cơ quan báo chí, truyền thông. Báo chí có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các giá trị văn hóa doanh nghiệp trong cộng đồng xã hội.
MỐI QUAN HỆ CỘNG SINH, TƯƠNG HỖ
Nhấn mạnh đến vai trò của báo chí, nhà báo Nguyễn Minh Đức, Tổng biên tập báo Hà Nội Mới, cho rằng trong suốt chiều dài phát triển của đất nước, báo chí và doanh nghiệp luôn tồn tại mối quan hệ tương hỗ: báo chí là kênh truyền thông chiến lược giúp doanh nghiệp khẳng định thương hiệu, nâng cao uy tín, lan tỏa giá trị; còn doanh nghiệp, với vai trò là trụ cột kinh tế, là đối tác tin cậy, là nguồn lực quan trọng giúp báo chí vận hành, đổi mới và phát triển.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và chuyển đổi số mạnh mẽ, mối quan hệ giữa báo chí và doanh nghiệp tại Việt Nam đang trải qua những biến chuyển đáng kể. Mối quan hệ này không chỉ đơn thuần là sự hợp tác truyền thông mà còn là yếu tố then chốt trong việc xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, minh bạch và bền vững.
Báo chí và doanh nghiệp hiện nay được xem là hai thực thể có mối quan hệ cộng sinh, tương hỗ lẫn nhau. Báo chí đóng vai trò là cầu nối giữa doanh nghiệp với khách hàng, nhà đầu tư và đối tác, đồng thời là kênh truyền tải thông tin về chính sách, thị trường và xu hướng kinh doanh.
Ngược lại, doanh nghiệp cung cấp nguồn thông tin phong phú và là đối tượng phản ánh của báo chí, đồng thời hỗ trợ tài chính thông qua quảng cáo và hợp tác truyền thông.
Báo chí không chỉ giúp doanh nghiệp quảng bá thương hiệu, sản phẩm mà còn phản ánh những khó khăn, vướng mắc trong môi trường kinh doanh, từ đó góp phần thúc đẩy sự vận động các nguồn lực quan trọng như vốn, lao động và công nghệ.
Thông qua báo chí, doanh nghiệp có thể cập nhật nhanh chóng các chính sách, quy định của Đảng và Nhà nước, kịp thời điều chỉnh chiến lược kinh doanh cho phù hợp.
Báo chí giúp lan tỏa câu chuyện doanh nghiệp vượt khó, đồng hành cùng xã hội, thực hành đạo đức kinh doanh, đóng góp cho sự phát triển bền vững. Qua báo chí, các cơ quan nhà nước nhận diện các doanh nghiệp có văn hóa, đủ tầm cỡ, năng lực, uy tín để đánh giá, xếp hạng, ưu tiên trong đầu tư, hoạch định chính sách phát triển.
Với vai trò giám sát, báo chí cũng tham gia vào việc phát hiện sai phạm, những hành vi trái đạo đức kinh doanh, góp phần làm trong sạch môi trường kinh doanh.
XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC TRUYỀN THÔNG TỔNG THỂ VÀ HIỆU QUẢ
Nhà báo Nguyễn Minh Đức thẳng thắn chỉ ra rằng mối quan hệ báo chí - doanh nghiệp vẫn còn nhiều vướng mắc. Có những trường hợp báo chí đưa tin không chính xác hoặc thiếu kiểm chứng, ảnh hưởng đến uy tín và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Ngược lại, một số doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ về vai trò của báo chí, trong khi một số cơ quan báo chí chưa thực sự thấu hiểu nhu cầu và khó khăn của doanh nghiệp.
Mối quan hệ giữa báo chí và doanh nghiệp tại Việt Nam đang trong quá trình phát triển và hoàn thiện. Tuy nhiên, thực tế đã cho thấy, mối quan hệ này vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Nhiều doanh nghiệp còn e ngại tiếp xúc với báo chí; một số tòa soạn chưa thực sự hiểu đúng và đủ về doanh nghiệp.
Nguyên nhân của thực trạng này là do khung pháp lý còn thiếu đồng bộ, chưa có quy định rõ ràng về mối quan hệ báo chí - doanh nghiệp theo hướng chuyên nghiệp, lành mạnh và minh bạch. Lẫn lộn giữa thông tin và quảng cáo, khi thông tin bị “thương mại hóa”, giá trị báo chí sẽ mất đi sự khách quan, trung thực - cốt lõi làm nên sức mạnh truyền thông.
Hơn nữa, hai bên chưa có cơ chế hợp tác bài bản, chuyên nghiệp. Đặc biệt là thiếu niềm tin lẫn nhau. Doanh nghiệp e ngại thông tin không được phản ánh đúng bản chất. Một số cơ quan báo chí còn coi doanh nghiệp đơn thuần là nguồn thu.
Tại hội thảo, các diễn giả cho rằng ngày nay với sự hỗ trợ của AI, phân tích dữ liệu và các công cụ tự động hóa, báo chí có thể khai thác các vấn đề doanh nghiệp một cách chuyên sâu, toàn diện, từ báo cáo tài chính, hành vi người tiêu dùng, đến xu hướng thị trường.
Báo chí giải pháp (solutions journalism) - xu hướng báo chí tập trung phản ánh không chỉ “vấn đề” mà còn “cách giải quyết vấn đề” trở thành phương thức giúp báo chí đồng hành cùng doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, giới thiệu mô hình hay, thúc đẩy đạo đức kinh doanh và khởi nghiệp sáng tạo. Từ đó, mối quan hệ báo chí - doanh nghiệp trở nên thực chất hơn, mang tính xây dựng thay vì chỉ “giật gân - phê bình”.
Trong bối cảnh cạnh tranh dữ dội, doanh nghiệp buộc phải xây dựng văn hóa truyền thông chuyên nghiệp để chủ động cung cấp thông tin chính thống; làm việc với báo chí trên cơ sở tôn trọng, minh bạch và hợp tác lâu dài; đồng thời, ứng phó kịp thời với các khủng hoảng truyền thông trong môi trường mạng. Ngược lại, báo chí cũng cần thấu hiểu đặc thù doanh nghiệp, đồng hành trong việc lan tỏa các giá trị cốt lõi và đạo đức kinh doanh, thay vì chỉ “điều tra - phản ánh tiêu cực”.
Kỷ nguyên số đòi hỏi báo chí và doanh nghiệp phải hợp tác xây dựng chiến lược truyền thông số tổng thể; ứng dụng công nghệ để đo lường hiệu quả truyền thông. Cùng phát triển nội dung trên đa nền tảng: từ báo in, báo điện tử đến Tiktok, YouTube, fanpage, app riêng... Vì vậy, mối quan hệ giữa báo chí và doanh nghiệp chuyển từ đơn lẻ, thời vụ sang hợp tác lâu dài, đa tầng, đa nền tảng với báo chí giữ vai trò định hướng, kiểm chứng, nâng tầm giá trị văn hóa doanh nghiệp.
Xây dựng một nền báo chí nhân văn, tiến bộ
TS. Mạc Quốc Anh Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội
Để lan tỏa mạnh mẽ hơn giá trị văn hóa doanh nghiệp, cần thiết lập mối quan hệ hợp tác hai chiều giữa báo chí và doanh nghiệp dựa trên sự tin tưởng, minh bạch và trách nhiệm. Báo chí cần đồng hành cùng doanh nghiệp không chỉ trong những thành công mà cả trong những thời điểm khó khăn, giúp doanh nghiệp kịp thời nhận diện, điều chỉnh và phát triển bền vững.
Báo chí cần đổi mới nội dung theo hướng thông tin có chiều sâu, phản ánh trung thực, tránh sa đà vào các bài viết mang tính quảng cáo đơn thuần. Các hình thức thể hiện cần đa dạng, hấp dẫn, sử dụng công nghệ hiện đại để tạo ra những sản phẩm báo chí sáng tạo, phù hợp với thị hiếu của công chúng trong thời đại số.
Đội ngũ phóng viên, biên tập viên cần được đào tạo bài bản về kiến thức kinh tế, văn hóa doanh nghiệp, đồng thời rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp để thực hiện tốt vai trò định hướng dư luận, góp phần xây dựng một nền báo chí nhân văn, tiến bộ, vì sự phát triển chung của xã hội.
Các cơ quan báo chí cần xây dựng kế hoạch truyền thông cụ thể để quảng bá rộng rãi các nội dung của Nghị quyết 68-NQ/TW, đặc biệt là các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, khuyến khích tinh thần đổi mới sáng tạo, xây dựng văn hóa kinh doanh chuẩn mực và hội nhập quốc tế.
Báo chí không chỉ đồng hành mà còn phải làm tốt vai trò phản biện xã hội, kịp thời phát hiện, chỉ ra những biểu hiện lệch lạc trong xây dựng văn hóa doanh nghiệp, cổ vũ những giá trị tích cực, đấu tranh với các hiện tượng tiêu cực, gian lận thương mại, vi phạm đạo đức kinh doanh.
Tăng cường sự tương tác giữa báo chí và doanh nghiệp
Ông Thân Đức Việt, Tổng Giám đốc Tổng công ty May 10
Để tiếp tục đồng hành và phát huy hiệu quả hơn nữa trong việc xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp trong Kỷ nguyên mới, báo chí cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục về tầm quan trọng của văn hóa doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và chuyển đổi số.
Cần có những chuyên mục, tuyến bài chuyên sâu về văn hóa doanh nghiệp, những gương điển hình về đạo đức kinh doanh, liêm chính và trách nhiệm xã hội.
Tăng cường sự tương tác giữa báo chí và doanh nghiệp thông qua nhiều diễn đàn, hội thảo hơn nữa để báo chí và doanh nghiệp có cơ hội trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, từ đó xây dựng chiến lược truyền thông hiệu quả.
Báo chí cũng cần chủ động hơn trong việc tìm hiểu, khai thác những câu chuyện, những tấm gương tiêu biểu về văn hóa doanh nghiệp để lan tỏa rộng rãi.
Mặt khác, báo chí cần phát huy hơn nữa vai trò giám sát, phản biện xã hội, đặc biệt trong việc điều tra, phản ánh các hành vi làm hàng giả, hàng nhái, bảo vệ quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Báo chí nên có những giải thưởng, chương trình tôn vinh các doanh nghiệp đã nỗ lực xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp, tạo động lực cho các doanh nghiệp khác noi theo.
Từ tinh thần doanh nhân đến xây dựng bản sắc văn hóa doanh nghiệp mới, tôi tin rằng báo chí có vai trò truyền thông khơi nguồn cảm hứng và giá trị cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
Báo chí có thể giới thiệu những mô hình khởi nghiệp thành công, những tấm gương doanh nhân trẻ đầy nhiệt huyết,những câu chuyện vượt khó vươn lên, từ đó tiếp thêm sức mạnh cho các startup.
