Bộ Xây dựng trả lời về nguyên nhân khiến giá bất động sản tăng cao

Bộ Xây dựng vừa tiếp nhận kiến nghị của cử tri Thành phố Hà Nội đề nghị làm rõ nguyên nhân khiến giá bất động sản tăng cao và các biện pháp nhằm kiểm soát, chặn đứng đà tăng này.

Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, trong thời gian qua, giá bất động sản, đặc biệt là giá nhà ở, đất ở tăng cao vượt khả năng chi trả của đại bộ phận người dân, xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: chi phí đầu tư của các dự án tăng do chi phí đầu vào, nhất là tiền sử dụng đất tăng; nguồn cung bất động sản, nhà ở còn hạn chế do các dự án triển khai chậm, gặp vướng mắc về thủ tục, nguồn vốn; cơ cấu sản phẩm bất động sản chưa phù hợp, thiếu nhà ở giá phù hợp, nhà ở xã hội để đáp ứng cho đối tượng thu nhập thấp.

Bên cạnh đó, hệ thống pháp luật liên quan mặc dù đã được sửa đổi, bổ sung nhưng vẫn tồn tại một số bất cập, đặc biệt về lĩnh vực đất đai, đấu thầu...; nhiều thủ tục hành chính rườm rà, chưa rõ ràng trong áp dụng dẫn đến triển khai các dự án nhà ở, bất động sản còn chậm.

Mặt khác, việc tổ chức thực hiện pháp luật từ quy hoạch, đất đai, nhà ở, quy hoạch, đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án... của các địa phương trong công tác chấp thuận chủ trương, triển khai dự án nhà ở mới chưa đáp ứng yêu cầu xã hội; công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, xác định giá đất của một số địa phương cũng còn chậm.

Việc phát triển nhà ở xã hội chưa đủ đáp ứng nhu cầu của người dân. Một số địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác phát triển nhà ở xã hội, chưa thực hiện tốt việc quy hoạch quỹ đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đầu tư hạ tầng kỹ thuật để có quỹ đất sạch, giao chủ đầu tư thực hiện dự án.

Nhiều dự án bất động sản, nhà ở gặp vướng mắc về mặt pháp lý, chậm triển khai, bị đình trệ, trong khi nguồn lực đã đầu tư là rất lớn, gây lãng phí về đất đai, nguồn vốn, làm gia tăng khó khăn và chi phí, từ đó tăng giá bán sản phẩm.

Đáng chú ý, cơ cấu sản phẩm bất động sản, nhà ở chưa phù hợp với nhu cầu thực tế. Nguồn cung sản phẩm nhà ở chủ yếu là phân khúc cao cấp và phân khúc trung cấp, thiếu sản phẩm bất động sản là nhà ở giá phù hợp khả năng chi trả của đa số người dân, nhất là nhà ở cho người thu nhập thấp tại khu vực đô thị. Cùng với đó, giá bất động sản bị đẩy lên cao là bởi hành vi găm hàng, đầu cơ, thổi giá và nhiễu loạn thông tin thị trường của một bộ phận doanh nghiệp, nhà đầu tư và môi giới.

Vì vậy, để kiểm soát giá bất động sản, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận với nhà ở, nhất là nhà ở xã hội, ngày 10/11/2025, Bộ Xây dựng đã có văn bản số 13173/BXD-QLN báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đề xuất một số giải pháp trọng tâm.

Theo đó, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan hoàn thiện Đề án thí điểm mô hình Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý để báo cáo Chính phủ trình Quốc hội.

Đồng thời, Bộ cũng phối hợp với các Bộ, ngành liên quan thúc đẩy thực hiện chính sách phát triển nhà ở xã hội, tạo nguồn cung nhà ở cho thị trường. Trong đó, khẩn trương tổ chức thực hiện Nghị định về quỹ nhà ở quốc gia và Nghị quyết của Chính phủ về đột phát phát triển nhà ở xã hội; tiếp tục nghiên cứu chính sách phát triển nhà ở giá phù hợp để đề xuất các nội dung đưa vào Luật sửa đổi Luật Nhà ở trong năm 2026.

Đối với lĩnh vực tài chính – tín dụng, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục rà soát, đánh giá các quy định về tín dụng liên quan đến lĩnh vực bất động sản để đề xuất biện pháp điều tiết về tín dụng, bảo đảm phù hợp với tình hình thực tiễn. Bộ Tài chính cũng rà soát, đánh giá các quy định về tài chính, thuế liên quan đến lĩnh vực bất động sản để đề xuất biện pháp điều tiết về tài chính, thuế bảo đảm phù hợp với tình hình thực tiễn và thời điểm thích hợp.

Các Bộ ngành liên quan rà soát, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền như đất đai, đầu tư, xây dựng, quy hoạch đô thị và nông thôn… để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục.