Tối 27/9, tại sảnh tầng 5, chung cư CT12B, khu đô thị Kim Văn - Kim Lũ (phường Định Công, TP Hà Nội) có 3 cháu bé chơi ném dép. Đáng chú ý, một cháu bé ném dép trúng vào vòi phun nước phòng cháy chữa cháy tự động khiến nước chảy xối xả xuống sàn, tràn xuống hệ thống thang máy khu tầng cao của tòa nhà. Sự việc khiến 2 trong 5 thang máy bị hư hỏng nặng.
Trước thông tin mạng xã hội cho rằng, gia đình các cháu sẽ phải bồi thường số tiền khoảng 2 tỷ đồng hay 300 triệu đồng để sửa chữa thang máy bị hỏng, trao đổi với báo chí, đại diện Ban Quản trị toà chung cư CT12B cho rằng, thông tin này chưa chính xác. Hiện đơn vị bảo trì vẫn đang tiếp tục đánh giá, chưa đưa ra con số thiệt hại chính thức.
Hình ảnh ghi lại vụ việc.
Cha mẹ có trách nhiệm phải bồi thường thiệt hại
Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp cho rằng, theo quy định của pháp luật, người có lỗi gây thiệt hại sẽ phải bồi thường thiệt hại.
Bồi thường thiệt hại có thể là thiệt hại phát sinh từ hợp đồng hoặc bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Nếu quan hệ giữa các bên không phát sinh từ hợp đồng nhưng gây thiệt hại, người gây thiệt hại phải bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Trường hợp trẻ em, người chưa thành niên gây thiệt hại, việc bồi thường thiệt hại sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật, trong đó có thể do người đại diện của trẻ em thực hiện.
Điều 584, Bộ luật Dân sự 2015, quy định: Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật Dân sự 2015, luật khác có liên quan quy định khác. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
Như vậy, căn cứ theo quy định trên, trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng phát sinh khi có các điều kiện sau: Có thiệt hại xảy ra; hành vi gây thiệt hại là hành vi vi phạm pháp luật; có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái luật và thiệt hại thực tế; có lỗi cố ý hoặc vô ý của người gây thiệt hại.
Trong vụ việc ba cháu bé chơi ở hành lang nhà chung cư, một cháu bé ném dép dẫn đến nước ở hệ thống phòng cháy chảy xuống làm hư hỏng một số thiết bị của tòa nhà, trong đó có thiết bị cầu thang máy, có thể thấy hành vi của các cháu bé là có lỗi, có gây ra thiệt hại.
Tuy nhiên, cũng cần xác định thiệt hại thực tế có tất yếu do hành vi vi phạm gây ra hay không, các cháu có lỗi những mức độ lỗi như thế nào đối với thiệt hại. Nếu có tranh chấp, cơ quan chức năng sẽ xác định tổng giá trị thiệt hại và xác định những thiệt hại này có tất yếu do hành vi của các cháu gây ra hay không để xem xét trách nhiệm pháp lý, mức độ bồi thường thiệt hại cho phù hợp.
Về nguyên tắc, thiệt hại phải có mối quan hệ nhân quả từ hành vi trái pháp luật, hậu quả đó là kết quả tất yếu do hành vi trái pháp luật gây ra, người thực hiện hành vi trái pháp luật đó mới phải bồi thường toàn bộ thiệt hại. Trường hợp thiệt hại có lỗi một phần của bên bị hại, người gây thiệt hại chỉ phải bồi thường thiệt hại tương ứng với phần lỗi của mình.
Trong tình huống này, nếu có tranh chấp, cơ quan chức năng sẽ làm rõ thiết kế của tòa nhà, vị trí bố trí thang máy, các quy tắc để đảm bảo an toàn khi có sự cố xảy ra có được tuân thủ hay không. Nếu quá trình thiết kế, thi công, bảo dưỡng, sửa chữa hoặc các giải pháp an toàn không được tuân thủ, thiệt hại không hoàn toàn do các cháu bé gây ra đồng nghĩa với việc cha mẹ của các cháu không phải bồi thường đối với toàn bộ thiệt hại.
Về mức bồi thường thiệt hại, Điều 589 Bộ luật Dân sự quy định, người gây thiệt hại gây ra thiệt hại về tài sản sẽ phải bồi thường các thiệt hại bao gồm: Tài sản bị mất, bị hủy hoại hoặc bị hư hỏng; Lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút; Chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế và khắc phục thiệt hại; Thiệt hại khác do luật quy định. Người gây thiệt có trách nhiệm phải bồi thường toàn bộ và kịp thời các thiệt hại, có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức, phương thức nếu pháp luật không có quy định khác, người chịu trách nhiệm bồi thường có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của bản thân.
Như vậy, trong trường hợp trên, các cháu có lỗi vô ý và thiệt hại đối với các cháu có thể là quá lớn nên đây là lý do để các phụ huynh có thể từ chối bồi thường toàn bộ thiệt hại.
Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường
Phụ huynh của các em có thể thương lượng với đơn vị quản lý tòa nhà về mức bồi thường thiệt hại, làm rõ mức độ thiệt hại, trách nhiệm của các bên liên quan để xác định tổng mức thiệt hại là bao nhiêu và có lỗi của những ai, nếu không thỏa thuận được về mức thiệt hại, mức bồi thường, phương thức bồi thường, có thể khởi kiện đến tòa án để được giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự.
Một cháu ném dép, các cháu khác có phải bồi thường thiệt hại?
Luật sư Cường cho biết, nguyên tắc người nào có lỗi, gây thiệt hại, người đó phải bồi thường. Nếu 3 cháu cùng chơi trò chơi mà chỉ một cháu gây thiệt hại thì cháu gây thiệt hại trực tiếp có trách nhiệm phải bồi thường, các cháu còn lại có thể liên đới phải bồi thường nếu cơ quan chức năng chứng minh là có một phần lỗi. Nếu các cháu còn lại không có lỗi, không nhận thức được hành vi có thể gây thiệt hại, không chủ đích gây thiệt hại, không trực tiếp gây ra hành vi thì không có trách nhiệm phải bồi thường thiệt hại.
Đây là một vụ việc đáng tiếc xảy ra, là thiệt hại ngoài mong muốn nên vấn đề bồi thường thiệt hại sẽ được các bên cân nhắc để giải quyết sự việc, đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan. Thiệt hại trên là không mong muốn và các phụ huynh có trách nhiệm phải bồi thường thiệt hại do hành vi của con mình gây ra nhưng chỉ phải bồi thường trên cơ sở mức độ lỗi và thiệt hại trực tiếp do hành vi của các cháu bé gây ra.
Vụ việc này sẽ là bài học cho các phụ huynh trong việc quản lý con cái. Đồng thời cũng là bài học kinh nghiệm cho các đơn vị quản lý nhà chung cư trong việc đảm bảo an toàn đối với hệ thống phòng cháy chữa cháy, đối với vấn đề xử lý sự cố khi có tình huống rủi ro xảy ra.
>>> Mời độc giả xem video ghi lại vụ việc:
