Huyện Chiêm Hóa hiện có trên 84.786,68 ha rừng, trong đó, rừng sản xuất 56.685,85 ha; rừng phòng hộ 19.037,56 ha. Rừng đặc dụng 9.063,27 ha trên tổng số địa bàn 24 xã, thị trấn. Những năm qua, huyện đã có nhiều chương trình, chính sách để quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Coi đây là một lĩnh vực quan trọng, đa mục tiêu, vừa góp phần bảo vệ môi trường, vừa nâng cao chất lượng, diện tích rừng, đồng thời phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống cho người dân.
Thực hiện Dự án 3 về phát triển sản xuất nông lâm nghiệp, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền núi để phát triển sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị của Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, năm 2022 và 2023, huyện Chiêm Hóa được giao trên 22 tỷ đồng. Riêng năm 2024, huyện được giao trên 15 tỷ đồng để thực hiện dự án.
Thời gian qua, huyện Chiêm Hoá đã tập trung đẩy mạnh công tác trồng rừng theo hướng hàng hoá, trồng rừng thâm canh, đưa những giống mới có năng xuất cao vào trồng. Hàng năm, các hộ trồng rừng được ủy ban nhân dân (UBND) các xã trên địa bàn huyện phối hợp với đơn vị khuyến nông, kiểm lâm mở các lớp tập huấn về trồng rừng, tuyên truyền về lợi ích trồng rừng, coi rừng là hướng đi chính trong phát triển kinh tế ở. Hiện nay, các xã đang tích cực tuyên truyền người dân tập trung chăm sóc diện tích rừng mới trồng và diện tích rừng cũ đảm bảo cho cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt.
Ghi nhận tại thôn Chản (xã Nhân Lý, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang) có khoảng 400ha diện tích đất rừng sản xuất. Đây cũng là một trong ba thôn có diện tích đất rừng nhiều nhất xã. Thời gian qua, khi địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân đồng thời triển khai các Dự án hỗ trợ, hướng dẫn kỹ thuật để người dân trên địa bàn tích cực trồng rừng thay thế cho diện tích hoang hóa hoặc diện tích rừng tái sinh giá trị thấp.
Đến nay, cơ bản toàn bộ diện tích đất lâm nghiệp trong thôn đã phủ kín màu xanh của rừng. Hiện, thôn Chản có 73 hộ dân thì có tới 50 hộ tham gia trồng rừng, bình quân mỗi hộ trồng từ 01 ha đến trên 20 ha. Mỗi năm, có hàng chục ha rừng trên địa bàn đến tuổi khai thác đem về doanh thu hàng tỷ đồng, giúp nhiều hộ vươn lên thoát nghèo bền vững.
Ông Hoàng Văn Thắng, Chủ tịch UBND xã Nhân Lý, huyện Chiêm Hoá, tỉnh Tuyên Quang, chia sẻ: Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền và hỗ trợ tích cực của chính quyền địa phương, người dân ở 9 thôn trong xã đã nhận thức đúng đắn về lợi ích thiết thực từ trồng rừng mang lại. Trung bình, mỗi năm, xã trồng mới được 70 ha rừng chủ yếu là các loại cây, như: Keo, bồ đề…
Để phát huy hiệu quả của kinh tế rừng, huyện đặc biệt quan tâm tới phát triển ngành chế biến gỗ tại địa phương. Huyện hiện có trên trên 100 cơ sở chế biến gỗ, trong đó có 48 cơ sở sản xuất có quy mô công suất chế biến lớn, điểm hình, như: Công ty TNHH Thuận Gia Thành, Công ty TNHH Sao Việt, Doanh nghiệp Tư nhân Toàn Phát…; cùng nhiều cơ sở chế biến nhỏ lẻ quy mô hộ gia đình. Những năm gần đây, các cơ sở chế biến, kinh doanh gỗ xẻ, gỗ thanh tăng mạnh, các sản phẩm chế biến chủ yếu, như: Dăm mảnh, ván bóc, ván xẻ, ván thanh, chế tác và đồ mộc gia dụng.
Song hành với phát triển kinh tế rừng, các ngành chức năng, các đơn vị chủ rừng và UBND các xã trên địa bàn huyện Chiêm Hóa còn tăng cường phối hợp, thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng.
Trao đổi về nội dung này, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm huyện Chiêm Hóa Kim Ngọc Tuyên, cho biết: Thực hiện chủ trương của địa phương về việc quản lý bảo vệ rừng nhằm tạo một môi trường ngày càng trong lành và tăng thêm thu nhập cho người dân, các thôn, bản thường xuyên tổ chức họp, phân công nhiệm vụ cho từng hộ gia đình, lập quy ước hương ước của bản trong việc bảo vệ rừng. Đặc biệt, xử lý nghiêm các trường hợp có hành vi vi phạm luật Lâm nghiệp theo quy định.
Ngoài ra, huyện cũng tận dụng hiệu quả vai trò của những người đứng đầu thôn, bản, già làng trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chung tay bảo vệ rừng, nâng cao nhận thức của mỗi cá nhân, hộ gia đình. Qua đó, giúp người dân hiểu được ý nghĩa và tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng, giữ được rừng là giữ được nguồn nước đầu nguồn phục vụ sinh hoạt cũng như canh tác, sản xuất nông nghiệp.
Trong thời gian tới, Hạt Kiểm lâm huyện Chiêm Hóa sẽ tiếp tục làm tốt công tác tham mưu chính quyền địa phương huy động các nguồn lực để phát triển rừng; tiếp tục triển khai giao khoán các diện tích rừng cho cộng đồng, người dân quản lý; tăng cường tuyên truyền, vận động người dân bảo vệ các diện tích rừng hiện có, mạnh dạn vay vốn, đầu tư trồng rừng để từng bước nâng cao thu nhập, chất lượng cuộc sống.
Có thể thấy, nhờ những cố gắng, nỗ lực của chính quyền và người dân địa phương, tình trạng nhân dân tự ý chặt phá cây rừng trái quy định đã giảm hẳn. Hiện tượng người dân phát, đốt rừng làm nương cũng không còn, nhân dân chung tay bảo vệ rừng đặc biệt là trong mùa khô, hanh khi mà nguy cơ cháy rừng xảy ra cao.