Cuộc chiến ngầm tỷ đô: Khi dòng tiền "khủng" từ Trung Đông cố định hình tương lai của bóng rổ

Web thể thao 1 Tháng trước

Vén màn cuộc đua tỷ đô của các "đại gia" Trung Đông và tham vọng định đoạt tương lai làng bóng rổ thông qua Giải bóng rổ nhà nghề Mỹ NBA.

Chỉ còn vài phút nữa là trận đấu NBA đầu tiên của mùa giải 2025-26 chính thức bắt đầu và sân bóng rổ bên trong Etihad Arena đang chật cứng, từ cầu thủ, thành viên ban huấn luyện, nhân viên hai đội bóng New York Knicks cùng Philadelphia 76ers và cả những nhân vật quan trọng.

Bên ngoài đường biên, huyền thoại Patrick Ewing đang bắt tay một cổ động viênđến từ Beirut, người đang mặc chiếc áo đấu Knicks số 33 từ thế kỷ trước. Derrick Rose, cựu siêu sao vừa tuyên bố giải nghệ đã được đưa đến sự kiện bằng máy bay riêng, đang tạo dáng chụp ảnh cùng một nhóm người hâm mộ Philippines.

Khắp các khán đài là sự xuất hiện của những cổ động viên địa phương, khoác lên mình bộ kandura trắng muốt, bộ trang phục truyền thống dành cho nam giới tại Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất. Xen lẫn là một lượng lớn cổ động viên nước ngoài, đến từ nhiều nơi trên toàn thế giới.

Tuy nhiên, tâm điểm của sự kiện không nằm trên sân bóng mà ở bên lề, nơi Ủy viên NBA Adam Silver và chủ sở hữu Knicks James Dolan – hai người vốn có mối quan hệ lạnh nhạt trong nhiều năm – đang trò chuyện và cười nói thân mật.

Người đứng giữa và kết nối họ là tỷ phú Mohamed Khalifa Al Mubarak (Chủ tịch Bộ Văn hóa và Du lịch Abu Dhabi - DCT), một nhân vật chủ chốt đã dành cả thập kỷ qua để xây dựng các mối quan hệ và rót những khoản đầu tư khổng lồ nhằm đưa các bên liên quan hàng đầu của làng bóng rổ đến Abu Dhabi.

Sự kiện này là minh chứng rõ ràng cho thấy tương lai của bóng rổ toàn cầu đang được định hình và thương thảo ngay tại các thành phố đang trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Đông.

Tầm nhìn của Al Mubarak và thương vụ tỷ đô la Mỹ

Al Mubarak không chỉ đơn thuần là một nhà lãnh đạo mà còn là một người hâm mộ thể thao cuồng nhiệt, đặc biệt là bóng rổ NBA. Ông chia sẻ tầm nhìn của mình về việc tổ chức một trận đấu NBA tại một nhà thi đấu Sphere công nghệ cao ngay tại Abu Dhabi, mang lại trải nghiệm đỉnh cao cho người hâm mộ.

Tầm nhìn này đang dần trở thành hiện thực khi mới đây, DCT Abu Dhabi đã hoàn tất một thỏa thuận khổng lồ với công ty Sphere Entertainment của tỷ phú James Dolan để xây dựng một nhà thi đấu Sphere tại Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống Nhất.

Thỏa thuận này được xây dựng trên nền tảng mối quan hệ đã có trước đó, khi Experience Abu Dhabi, cơ quan du lịch của tiểu vương quốc, trở thành nhà tài trợ trên áo đấu của New York Knicks, đội bóng đắt giá nhất Giải bóng rổ nhà nghề Mỹ.

Tuy nhiên sự hợp tác giữa NBA và Abu Dhabi chưa dừng lại ở đây. Một thỏa thuận dài hạn mới dự kiến sẽ được ký kết với trị giá hàng tỷ đô la Mỹ, đảm bảo các trận đấu NBA Preseason sẽ được tổ chức thường niên tại Abu Dhabi.

Quan trọng hơn, thỏa thuận này sẽ thành lập một Học viện Toàn cầu NBA (NBA Global Academy) mới tại khuôn viên Đại học New York Abu Dhabi, nơi quy tụ và đào tạo các tài năng trẻ hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới.

NBA phiên bản Châu Âu: Kế hoạch đầy tham vọng với sự hậu thuẫn từ Abu Dhabi

Thỏa thuận trên giữa Abu Dhabi với NBA được xem là bước đệm cho một dự án còn lớn hơn và mang tính bước ngoặt hơn, đó là một giải đấu tương tự với NBA nhưng diễn ra tại châu Âu.

NBA đang nghiêm túc xem xét việc ra mắt một giải đấu mới mang thương hiệu Giải bóng rổ nhà nghề Mỹ tại châu Âu vào đầu năm 2027 (tạm gọi là NBA Europe), bao gồm cả các đội bóng hiện có, một số đội khách mời và cả những đội mới thành lập.

Abu Dhabi đang cân nhắc khả năng đầu tư vào một đội bóng rổ ở Manchester, nơi họ đã gặt hái thành công vang dội với câu lạc bộ bóng đá Manchester City.

Ông Al Mubarak xác nhận đây là một "khả năng có thật" và Adam Silver cũng ca ngợi Abu Dhabi là "những nhà đầu tư trong mơ" nhờ vào thành công đã được chứng minh, tầm nhìn dài hạn và sự tham gia tích cực.

Sự đầu tư từ Abu Dhabi, với mức phí nhượng quyền có thể lên tới hàng trăm triệu đô la, sẽ là một cú hích cực lớn và tạo ra một tiêu chuẩn quan trọng cho giải đấu mới này. Nhiều câu lạc bộ lớn ở châu Âu như ASVEL (của Tony Parker), Alba Berlin và Galatasaray cũng đã bày tỏ sự quan tâm đến việc tham gia NBA Europe.

Tuy nhiên, việc NBA tăng cường quan hệ với Abu Dhabi cũng vấp phải những chỉ trích từ các tổ chức nhân quyền như Human Rights Watch, vốn lo ngại về hồ sơ nhân quyền của UAE, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến quyền của phụ nữ.

Để đối phó với những lo ngại này, NBA đã đưa ra lập trường nhất quán. Thứ nhất, họ tuân theo sự chỉ đạo của chính phủ Hoa Kỳ về việc kinh doanh ở đâu trên thế giới. Thứ hai và quan trọng hơn, NBA tin tưởng vào "sức mạnh của thể thao" trong việc tạo ra sự đồng cảm, thấu hiểu và truyền bá các giá trị phổ quát như tôn trọng, kỷ luật và tinh thần đồng đội.

Ủy viên ban điều hành NBA là ông Adam Silver nhấn mạnh rằng các chương trình phát triển bóng rổ của NBA tại khu vực có số lượng trẻ em nam và nữ tham gia ngang bằng nhau, đồng thời ông tin rằng thể thao có thể là cầu nối đoàn kết mọi người. Minh chứng cho điều này là tỷ lệ tham gia bóng rổ ở UAE đã tăng 400% trong 5 năm qua.

Cuộc chạy đua tỷ đô và "cuộc chiến ngầm" ở Trung Đông với tham vọng định hình tương lai bóng rổ

Sự quan tâm của Trung Đông đối với bóng rổ không chỉ giới hạn ở Abu Dhabi mà một cuộc chạy đua đầu tư sôi động đang diễn ra trên toàn khu vực Trung Đông. Dưới đây là một số sự kết hợp đáng chú ý:

- Dubai và EuroLeague: Đứng trước nguy cơ bị NBA Europe lấn át, giải đấu hàng đầu châu Âu EuroLeague đã có một động thái phòng thủ táo bạo bằng cách trao quyền tham dự 5 năm cho một đội bóng hoàn toàn mới ở Dubai.

Điều này cho thấy sức ảnh hưởng của UAE đã và đang định hình lại bản đồ bóng rổ châu Âu. Cuộc cạnh tranh còn lan sang cả lĩnh vực hàng không, với Etihad (Abu Dhabi) tài trợ cho EuroLeague và Emirates (Dubai) tài trợ cho NBA Cup.

- Qatar: Quỹ đầu tư quốc gia Qatar (QIA) đã mua 5% cổ phần của công ty mẹ CLB Washington Wizards (NBA) và sẽ đăng cai FIBA World Cup 2027.

QIA cũng là chủ sở hữu của gã khổng lồ bóng đá Paris Saint-Germain (PSG), đội bóng đang đàm phán để tham gia NBA Europe và gần đây đã hợp tác với siêu sao bóng rổ NBA Kevin Durant.

- Ả Rập Xê Út: Quỹ Đầu tư Công (PIF) của Ả Rập Xê Út được cho là đang đứng sau một dự án giải đấu bóng rổ toàn cầu mới nhằm cạnh tranh với NBA, với sự tham gia tư vấn của Maverick Carter, đối tác kinh doanh lâu năm của LeBron James.

Mặc dù James không trực tiếp liên quan, tuy nhiên siêu sao Los Angeles Lakers đã xây dựng mối quan hệ với các nhà lãnh đạo Ả Rập Xê Út trong những năm gần đây.

Dòng tiền đang dần chảy vào những cái tên lớn nhất

Nhắc đến Lakers, sẽ là thiếu sót nếu bỏ qua một chi tiết đáng chú ý vừa xuất hiện mùa hè qua, minh chứng cho thấy mức độ thâm nhập của dòng vốn từ Trung Đông vào sâu bên trong NBA, đó là thương vụ mua lại Los Angeles Lakers.

Mubadala Capital, quỹ đầu tư của Abu Dhabi, đã đầu tư 10 tỷ đô la vào TWG Global, công ty mẹ của doanh nhân Mark Walter. Chỉ hai tháng sau, ông Walter đã mua lại lượng lớn cổ phần của Los Angeles Lakers, trở thành cổ đông lớn nhất của đội bóng giàu truyền thống nhất nhì NBA.

Điều này có nghĩa là dòng tiền từ Abu Dhabi giờ đây đã có mối liên hệ gián tiếp với Los Angeles Lakers, một trong những thương hiệu giá trị nhất và mang tính biểu tượng to lớn nhất của NBA.

Kết

Giữa cuộc đua gay gắt từ các bên, dường như Giải bóng rổ nhà nghề Mỹ đã lựa chọn và tập trung vào mối quan hệ đối tác chiến lược với Abu Dhabi. Mối liên kết giữa NBA và Trung Đông không còn là giả thuyết mà là một thực tế vững chắc và đang ngày càng mở rộng.

Và đặc biệt hơn, đây không phải là một mối quan hệ ngắn hạn mà là một chiến lược dài hơi được xây dựng để tồn tại qua nhiều thế hệ, như ông Al Mubarak tuyên bố rằng: "Tôi tin mối quan hệ đối tác này với NBA sẽ tồn tại lâu hơn cả tôi."

Rõ ràng, tương lai của bóng rổ toàn cầu, cả về mặt kinh tế lẫn thể thao, đang được định hình một cách mạnh mẽ bởi tầm nhìn cùng nguồn vốn khổng lồ từ Trung Đông. Và trong cuộc đua ấy, Abu Dhabi có vẻ đang là người dẫn trước.

(Theo ESPN)

Xem bản gốc