Ngày nay, theo sự tiến triển không ngừng của công nghệ, con người đang phải đối mặt với nhiều vấn đề lẫn cơ hội mới. Một trong những vấn đề đó là xuất hiện của các căn bệnh thời hiện đại, mà trước đây chưa từng được biết đến. Không chỉ liên quan đến việc lạm dụng mạng xã hội hay thế giới ảo, mà ngay cả việc sử dụng smartphone cũng có thể dẫn đến hội chứng "Điện thoại ma" - một hiện tượng tâm lý khó giải thích và không kém phần phức tạp.
Hội chứng "Điện thoại ma" không phải là một thuật ngữ mang ý nghĩa tâm linh, mà thực chất nó chỉ ra cảm giác người dùng thường xuyên cảm nhận được - cảm giác như điện thoại đang rung, dù thực tế lại không có bất kỳ thông báo hay cuộc gọi nào. Cảm giác ảo giác này khiến người dùng không ngừng kiểm tra thiết bị của mình, tạo nên một vòng lặp khó thoát ra nếu như không được nhận thức và can thiệp kịp thời.
Hội chứng này không chỉ xuất hiện ở một nhóm nhỏ người dùng mà đã lan rộng khắp thế giới, đặc biệt là trong cộng đồng người trẻ sinh ra từ cuối những năm 80 đến giữa những năm 90. Họ là thế hệ đầu tiên chứng kiến và trải nghiệm cuộc cách mạng smartphone, công nghệ đã trở nên không thể tách rời từ những việc đơn giản như lướt web đến việc theo dõi liên tục các nền tảng mạng xã hội hàng ngày. Theo một khảo sát của CBS, lên tới 90% sinh viên tại Mỹ đã thừa nhận rằng họ mắc phải hội chứng "Điện thoại ma".
Nguyên nhân chính của hội chứng này, theo Tiến sĩ Robert Rosenberger thuộc Học viện Công nghệ Georgia, là do các thói quen mà cơ thể học được, hoạt động như một loại phản xạ có điều kiện. Người dùng đã quen với việc nhận thông báo liên tục từ điện thoại, và điều này dần dần trở thành một phần cuộc sống hàng ngày đối với họ. Tuy nhiên, khi hiện tượng này xảy ra quá thường xuyên, cơ thể có thể bắt đầu phản ứng sai lệch và tạo ra cảm giác nhận được thông báo mới khi không có sự thực nào hỗ trợ.
Tiến sĩ tâm lý học Randi Smith từ Đại học Denver nhấn mạnh rằng hội chứng này giống như một ảo giác, nơi mà mọi người trở nên phụ thuộc vào nỗi sợ bị bỏ lỡ một thông báo hoặc tin nhắn mới. Sự phụ thuộc này được thúc đẩy bởi sự phát triển của mạng xã hội và các kênh liên lạc trực tuyến, khiến cho việc phản ứng tức thời trở thành một ám ảnh ngày càng sâu đậm.
Mặc dù hội chứng "Điện thoại ma" có vẻ không gây hại trực tiếp đến sức khỏe vật lý, nhưng nó lại phản ánh một vấn đề lớn hơn: sự lệ thuộc quá mức của chúng ta vào công nghệ. Điều này đặt ra câu hỏi về những hậu quả tiềm ẩn mà tương lai có thể mang lại, khi công nghệ tiếp tục phát triển nhanh chóng và vượt khỏi khả năng kiểm soát của chúng ta.
