Vào tháng 8/2017, Malaysia chính thức ký một thỏa thuận với Trung Quốc về xây dựng Dự án đường sắt East Coast Rail Link (ECRL). ECRL dài 668km kết nối các khu vực ít phát triển như Kelantan, Terengganu, Pahang với các khu vực kinh tế trọng điểm như Selangor và Kuala Lumpur.
Thực tế, dự án này là một phần của Sáng kiến Vành đai và Con đường Trung Quốc, ECRL giúp Malaysia tăng cường kết nối với các tuyến giao thương quốc tế. Điều này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế lớn mà còn củng cố vị thế của Malaysia trong mạng lưới giao thông khu vực và toàn cầu. Dự án do Công ty Xây dựng Giao thông Trung Quốc (CCCC) phụ trách xây dựng.
Ban đầu, việc hoàn thành dự án đường sắt lớn này ước tính sẽ mất tới 16 tỷ USD. Tuy nhiên, sau khi xây dựng được 1 năm, dự án bị dừng vì phát sinh vấn đề về chí phí. Theo Financial Times, Malaysia muốn hủy dự án này với Trung Quốc và chính phủ Malaysia sẽ phải trả khoản "phí hủy hợp đồng" lên tới 21,8 tỷ Ringgit (5,3 tỷ USD). Lúc đó, Thủ tướng Malaysia nói rằng đây sẽ có một con số không hề nhỏ nên quốc gia này đã phải cân nhắc rất kỹ.
Sau đó, Malaysia và Trung Quốc đạt được thỏa thuận cắt giảm một phần ba chi phí của Tuyến Đường sắt ven biển phía Đông (ECRL) từ 66,7 tỷ Ringgit (khoảng 16 tỷ USD) xuống còn 44 tỷ Ringgit (khoảng 10 tỷ USD) để dự án được tiếp tục xây dựng trở lại,
Thời điểm đó, Chính phủ Malaysia bày tỏ biết ơn Trung Quốc vì đã thấu hiểu tình hình tài chính và khó khăn của Malaysia khi dự án không bị hủy, tuyên bố này cũng mang đến cái nhìn hiếm hoi và chi tiết về một dự án hạ tầng quy mô lớn nằm trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI).
Phía Malaysia cho biết thêm, hợp đồng ECRL ban đầu sẽ khiến Malaysia phải gánh một mức giá khá cao, thiếu rõ ràng về các thông số kỹ thuật, giá cả và tính khả thi về kinh tế. Lúc này, chính phủ Malaysia đối diện với hai lựa chọn: hoặc tái đàm phán hoặc phải trả chi phí hủy hợp đồng khoảng 21,8 tỷ Ringgit mà chẳng thu lại được gì. Do đó, Malaysia quyết định quay lại bàn đàm phán để tìm kiếm một thỏa thuận hợp lý hơn.
Theo thỏa thuận ban đầu, ECRL sẽ được xây dựng bởi Công ty Xây dựng Giao thông Trung Quốc (CCCC) và vận hành bởi một công ty Malaysia. Hơn nữa, thỏa thuận đầu khiến Malaysia sẽ phải gánh toàn bộ chi phí vận hành và bảo trì tuyến đường sắt. Gánh nặng chi phí này bao gồm khoản vay 56,7 tỷ Ringgit từ Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc (China Ex-Im Bank), tương đương 85% tổng mức đầu tư ban đầu của dự án.
Sau đó, theo các điều khoản sửa đổi, CCCC và Malaysia sẽ cùng vận hành tuyến đường sắt mới kết nối Kuala Lumpur với miền Nam Thái Lan thông qua liên doanh 50-50.
"Thỏa thuận này sẽ giúp giảm gánh nặng tài chính cho Malaysia, quốc gia trước đây phải chịu toàn bộ chi phí vận hành và bảo trì. Và Malaysia cũng có thể tận dụng chuyên môn của CCCC (thông qua liên doanh), từ đó nâng cao tính khả thi lâu dài của dự án", tờ Financial Times cho biết thêm.
Về công nghệ xây dựng, ECRL sẽ sử dụng công nghệ tín hiệu thông minh, giúp tăng cường an toàn và hiệu quả trong việc quản lý giao thông. Hệ thống này cho phép giám sát và điều khiển các đoàn tàu một cách chính xác, giảm thiểu rủi ro tai nạn.
Cùng với đó, tự động hóa quy trình vận hành sẽ được áp dụng để giảm thiểu sự can thiệp của con người và nâng cao hiệu quả. Các hệ thống tự động có thể giám sát tình trạng tàu và đường ray, thông báo các sự cố ngay lập tức để kịp thời xử lý.
ECRL sẽ tích hợp công nghệ IoT (Internet of Things) để thu thập và phân tích dữ liệu về hoạt động của tàu, tình trạng đường ray và hành khách. Hệ thống này sẽ cung cấp thông tin thời gian thực, giúp các nhà quản lý có thể đưa ra quyết định nhanh chóng và hiệu quả.
Công nghệ quản lý hành khách hiện đại sẽ được áp dụng, bao gồm việc cung cấp thông tin chuyến đi qua các ứng dụng di động và bảng điện tử tại ga. Hành khách sẽ có thể theo dõi lịch trình, tình trạng chuyến tàu và đặt vé trực tuyến dễ dàng.
Không chỉ vậy, nhà thầu Trung Quốc sẽ áp dụng công nghệ bảo trì dự đoán, sử dụng dữ liệu thu thập từ các cảm biến để dự đoán các vấn đề kỹ thuật trước khi chúng xảy ra. Điều này giúp tiết kiệm chi phí và thời gian bảo trì, đồng thời đảm bảo hệ thống luôn hoạt động trơn tru.
