Quang cảnh hội thảo. Ảnh: TG
Ông Lê Thanh Tùng, Trưởng ban Truyền thông và phố biến kiến thức (Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam) cho biết, trong hệ thống Liên hiệp có gần 70 cơ quan báo chí. Một trong những thế mạnh của báo chí trong hệ thống là thông tin về Khoa học và công nghệ (KHCN), truyền thông phổ biến kiến thức KHCN, thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu khoa học, ứng dụng và chuyển giao công nghệ, các hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội, các hoạt động tôn vinh trí thức KHCN Việt Nam...
Nhiều ý kiến cho rằng, phát triển mô hình chung cho các tạp chí khoa học thuộc Liên hiệp là vấn đề không đơn giản, bởi các tạp chí không có được sự đồng nhất về đặc thù, điều kiện hoạt động và phát triển. Bên cạnh đó, các tạp chí khoa học của Liên hiệp đều thực hiện cơ chế tự chủ về tài chính. Đây là khó khăn và thách thức lớn, nhất là trong giai đoạn hiện nay khi các tạp chí đang phải chịu tác động không nhỏ của truyền thông mạng xã hội.
Theo PGS.TS. Phạm Bích San, Phó Tổng biên tập Tạp chí Kinh tế nghe nhìn Việt Nam, sự vận hành của khoa học hiện đại nói chung và tạp chí khoa học nói riêng đều dựa trên tính liêm chính của người làm khoa học. Uy tín của một tờ tạp chí phụ thuộc vào chất lượng bài đăng và cơ chế bình duyệt phải nghiêm túc. Vì vậy, để phát triển tạp chí khoa học đúng nghĩa ở Việt Nam phụ thuộc vào thể chế phù hợp với nghiên cứu khoa học, bảo đảm tính liêm chính khoa học.
Còn Nhà báo Đặng Đình Chấn, Phó Tổng biên tập Tạp chí Việt Nam hội nhập, để phát triển các tạp chí khoa học trong hệ thống Liên hiệp cần phải ổn định về luật và chính sách; đồng thời, Luật Báo chí sửa đổi tới đây cần quan tâm đến đối tượng tạp chí thuộc các viện nghiên cứu ngoài công lập.
Nghị quyết số 148/NQ-CP ngày 22/9/2024 của Chính phủ đã thống nhất với đề xuất của Bộ Thông tin và Truyền thông về 4 nhóm chính sách trong hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Báo chí (sửa đổi). Trong đó, chính sách đầu tiên liên quan nhiều đến các tạp chí khoa học là chính sách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động báo chí, chỉnh lý chính sách không cho phép tạp chí khoa học được mở văn phòng đại diện tại địa phương để bảo đảm tính chủ động của tạp chí và phù hợp với tôn chỉ, mục đích của tạp chí khoa học.
Bộ Thông tin và Truyền thông đang tiếp tục nghiên cứu, xin ý kiến các bộ, ngành để hoàn thiện các chính sách xây dựng Luật Báo chí (sửa đổi), bảo đảm phù hợp với mục tiêu phát triển báo chí.
