Sáng 5/9/2025, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia (Hà Nội), Bộ Giáo dục và Đào tạo long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập Bộ Quốc gia Giáo dục (nay là Bộ Giáo dục và Đào tạo) kết hợp Lễ khai giảng năm học 2025-2026.
Chương trình diễn ra từ 8h00 đến 9h30, được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1 và kết nối trực tuyến đến tất cả các cơ sở giáo dục, với sự tham dự của khoảng 1,7 triệu thầy cô giáo và gần 30 triệu học sinh, sinh viên trên cả nước.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại buổi Lễ Khai giảng đặc biệt.
Ký ức thiêng liêng từ ngày khai trường đầu tiên
Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nhắc lại dấu mốc lịch sử ngày 5/9/1945, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam mới.
"Bức thư là một tuyên ngôn về giáo dục và đào tạo, thể hiện tầm nhìn về tương lai phát triển đất nước bằng và gắn liền với giáo dục. Ngày 5/9 đã thành ngày truyền thống của ngành, là ngày cả nước khai giảng, là ngày hội toàn dân đưa trẻ tới trường", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Tại thời khắc thiêng liêng này, chúng ta cùng tưởng nhớ tới Chủ tịch Hồ Chí Minh, với niềm biết ơn vô hạn, tưởng nhớ và tri ân các anh hùng liệt sĩ các thế hệ nhà giáo và học sinh đã hy sinh vì độc lập tự do của dân tộc. Hành trình 80 năm qua của ngành giáo dục được soi đường bởi tầm nhìn, tư tưởng giáo dục của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ngay từ buổi đầu độc lập, Người đã không chỉ lo nâng cao dân trí, diệt ngay giặc dốt, mà quan trọng hơn là vực dậy dân khí, khích lệ ý chí, trao truyền sứ mệnh, trách nhiệm, tạo niềm cảm hứng to lớn cho lớp lớp những người trẻ tuổi.
Người nói: “Sau 80 năm giời nô lệ làm cho nước nhà bị yếu hèn, ngày nay chúng ta cần phải xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để lại cho chúng ta, làm sao cho chúng ta theo kịp các nước khác trên toàn cầu. Trong công cuộc kiến thiết đó, nước nhà trông mong chờ đợi ở các em rất nhiều. Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”.
Lễ khai giảng năm nay được tổ chức với hình thức đặc biệt, với sự kết nối qua đường truyền trực tuyến và truyền hình trực tiếp của VTV, tất cả các cơ sở giáo dục cùng cả nước đang tham dự và chứng kiến lễ kỷ niệm và khai giảng, cùng nghe lời căn dặn và chúc mừng năm học mới của đồng chí Tổng Bí thư, cùng nghe một tiếng trống khai trường. Hàng triệu con tim đang chung một cảm xúc thiêng liêng, phấn khởi, tự hào.
“Lễ khai giảng và kỷ niệm hôm nay, hơn là một sự kiện, hay nghi lễ, đây chính là một hoạt động thể hiện tính thống nhất và tinh thần dân tộc trong giáo dục", Bộ trưởng khẳng định.
80 năm gian lao và kỳ tích giáo dục
Trải qua 80 năm hình thành và phát triển, ngành Giáo dục đã đi từ xuất phát điểm 95% dân số mù chữ, tầng lớp trí thức “thưa thớt như lá mùa thu”, đến một hệ thống hoàn chỉnh, phổ cập giáo dục mầm non 5 tuổi và trung học cơ sở, từng bước nâng cao chất lượng đào tạo.
Gương mặt hân hoan của các học trò trong Lễ Khai giảng đặc biệt.
“Những gì ngành Giáo dục đã đạt được trong 80 năm qua, xét từ điều kiện và hoàn cảnh lịch sử, thực sự là một kỳ tích đáng tự hào”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhận định.
Hiện cả nước có trên 52.000 trường học, đáp ứng nhu cầu học tập cho 26 triệu học sinh, trong đó 65% trường phổ thông đạt chuẩn. Lực lượng 1,6 triệu nhà giáo được đào tạo bài bản, nhiều nhóm giáo viên đạt trình độ ngang tầm quốc tế. Việt Nam liên tiếp nằm trong nhóm 10 quốc gia có thành tích cao nhất tại các kỳ thi Olympic quốc tế.
Ở bậc đại học, hệ thống 243 trường cùng hơn 800 trường cao đẳng, trung cấp nghề đã đào tạo gần như đầy đủ các lĩnh vực, nhiều cơ sở lọt nhóm 500 trường tốt nhất thế giới. Đóng góp của giáo dục chiếm tới 75% sản phẩm nghiên cứu khoa học, phát minh và sáng chế trong nước.
“Không có con số nào ghi hết được công sức, trí tuệ và tình cảm của hàng triệu nhà giáo dành cho thế hệ học trò. Công lao ấy chỉ có thể được khắc ghi trong ký ức dân tộc và lòng biết ơn muôn đời của các thế hệ”, Bộ trưởng bày tỏ.
Theo Bộ trưởng, hành trình 80 năm qua của ngành giáo dục được soi sáng bởi tư tưởng Hồ Chí Minh. Ngay từ buổi đầu giành độc lập, Người không chỉ lo nâng cao dân trí, diệt giặc dốt, mà còn “vực dậy dân khí, khích lệ ý chí, trao truyền sứ mệnh, trách nhiệm cho lớp lớp thanh niên”.
Lời dạy của Người: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có sánh vai với các cường quốc năm châu hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em” tiếp tục được nhắc lại trong lễ kỷ niệm, khơi dậy cảm xúc, niềm tự hào và ý thức trách nhiệm của mỗi người thầy, người trò.
Bộ trưởng khẳng định, thành tựu 80 năm qua có được nhờ sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, sự quan tâm của Mặt trận Tổ quốc, sự chăm lo của toàn xã hội, sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế và sự nỗ lực không ngừng của hàng triệu người học.
Cơ hội đặc biệt, chưa từng có đối với ngành giáo dục
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho hay, đất nước ta đang đứng trước vận hội lịch sử để phát triển bứt phá, thực hiện thắng lợi hai mục tiêu 100 năm, yêu cầu của việc xây dựng con người, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đặt ra rất cấp bách, đòi hỏi phải phát triển mạnh mẽ giáo dục và đào tạo.
Nghị quyết 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo vừa được Bộ Chính trị ban hành, trong đó ngành giáo dục và đào tạo vinh dự được xác định là quốc sách hàng đầu, là nhân tố quyết định tương lai của dân tộc, đặt phát triển giáo dục và đào tạo trong tư duy quản trị quốc gia, quản trị xã hội, đưa các mục tiêu nhiệm vụ phát triển giáo dục và đào tạo thành trọng tâm trong chiến lược, quy hoạch, chính sách, chương trình, kế hoạch phát triển các lĩnh vực của quốc gia.
Đặt mục tiêu lớn, tới năm 2045: Việt Nam có hệ thống giáo dục quốc dân hiện đại, công bằng và chất lượng, đứng vào nhóm 20 quốc gia hàng đầu thế giới.
"Đây là cơ hội đặc biệt, chưa từng có đối với ngành giáo dục, là sứ mệnh, trách nhiệm và vinh dự lớn lao của ngành. Nghị quyết 71 có ý nghĩa mở đầu, định hướng cho cuộc cách mạng mới trong giáo dục", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh.
Để thực hiện, toàn ngành sẽ khẩn trương triển khai học tập, quán triệt Nghị quyết, thể chế hóa bằng luật và chính sách cụ thể. Những nhiệm vụ trọng tâm bao gồm: hoàn thiện đánh giá chương trình giáo dục phổ thông 2018, triển khai chương trình mầm non mới, phát triển sách giáo khoa điện tử, đẩy nhanh kiên cố hóa trường lớp, xây dựng trường nội trú ở biên giới, tái cấu trúc mạng lưới đại học, xây dựng quỹ học bổng quốc gia, đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục.
Bộ trưởng thẳng thắn chỉ rõ: “Việc khắc phục hạn chế không thể một sớm một chiều, nhưng cần làm ngay và làm luôn mỗi sớm mỗi chiều”.
Trước những vận hội và thách thức mới, Bộ trưởng kêu gọi toàn ngành phát huy truyền thống tốt đẹp ngàn năm hiếu học, kết hợp thành tựu 80 năm xây dựng, đem hết trí tuệ, lòng quyết tâm và tinh thần sáng tạo để hoàn thành trọng trách trước Tổ quốc.
“Chúng ta đã sáng tạo – cần sáng tạo hơn nữa, đã nỗ lực – cần nỗ lực hơn nữa, hành động nhanh và mạnh mẽ hơn nữa để vượt qua giới hạn của chính mình”, ông nhấn mạnh.
Kết thúc diễn văn, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn trân trọng cảm ơn sự quan tâm của Tổng Bí thư Tô Lâm, các lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, bạn bè quốc tế, các cơ quan báo chí và doanh nghiệp đã đồng hành cùng ngành giáo dục. Ông long trọng tuyên bố khai giảng năm học mới 2025-2026, gửi lời chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành công đến thầy cô, học sinh, sinh viên trên mọi miền đất nước.
