Nhà khoa học nổi tiếng này là GS Rachid Yazami. Ông là một trong những chủ nhân của Giải thưởng Chính từ VinFuture 2023, giải thưởng do tỷ phú Phạm Nhật Vượng và phu nhân đồng sáng lập. Gần 1 năm trôi qua kể từ khi được vinh danh tại giải thưởng này, mới đây, GS Rachid Yazami có chia sẻ về VinFuture cũng như những "ưu tiên hàng đầu" của ông tại Việt Nam, trong đó có VinFast.
Theo GS Rachid Yazami, việc được vinh danh tại VinFuture 2023 đã tiếp thêm động lực cho ông trong việc phát triển công nghệ pin thế hệ mới, đồng thời mở ra rất nhiều cơ hội hợp tác.
"Ngay sau khi nhận giải vào tháng 12/2023, tôi đã bắt đầu xây dựng mối quan hệ hợp tác với Trường ĐH VinUni và VinFast. Từ sau VinFuture, Việt Nam luôn là ưu tiên hàng đầu của tôi trong những dự án chuyển giao công nghệ. Đặc biệt, tôi đã đề xuất một kế hoạch đầy tham vọng. Đó là đưa VinFast và Việt Nam trở thành nơi đầu tiên trên thế giới triển khai công nghệ sạc siêu nhanh. Điều này không chỉ giúp gia tăng lợi thế cho VinFast mà còn tạo ra tác động lớn đối với ngành công nghiệp ô tô điện toàn cầu. Tôi hy vọng sự hợp tác này sẽ giúp Việt Nam trở thành quốc gia sở hữu công nghệ sạc nhanh nhất thế giới".
"Việt Nam có thể làm được những điều mà không quốc gia nào khác làm được"
GS Rachid Yazami (trái) và GS Akira Yoshino là 2 trong bốn nhà khoa học được vinh danh tại Giải thưởng chính VinFuture 2023. Ảnh: VFP
Trong gần 1 năm qua, GS Rachid Yazami đã đồng hành cùng Quỹ VinFuture trong rất nhiều sự kiện và gần đây nhất là hội thảo trực tuyến InnovaTalk tháng 8/2024.
"Trong các cuộc thảo luận, chúng tôi đặc biệt quan tâm đến vấn đề an toàn pin. Câu hỏi không chỉ là làm thế nào để sạc pin nhanh mà còn có thể làm cho pin an toàn hơn. Trong lĩnh vực xe điện và lưu trữ năng lượng xanh, vấn đề an toàn thực sự rất quan trọng. Giải pháp của chúng tôi có thể giảm các rủi ro xuống 50%, thậm chí 60% hay 80%. Qua trao đổi tại hội thảo, tôi thấy rằng đây sẽ là một hướng hợp tác tiềm năng với các đối tác tại Việt Nam", GS Rachid Yazami chia sẻ.
Thông qua việc thảo luận với VinFast, thương hiệu ô tô vừa chiếm thị phần số 1 tại Việt Nam năm 2024, GS Rachid Yazami cho biết, ông nhận thấy không thể tìm thấy một đội ngũ tốt hơn để hợp tác cả trong lĩnh vực học thuật và công nghiệp. Theo ông, đây là mô hình lý tưởng để triển khai công nghệ, bởi vì đôi khi chúng ta phải làm việc với một bên sản xuất pin và một bên sản xuất ô tô. Họ là những công ty khác nhau và không trao đổi thông tin tự do với nhau.
Nhưng với VinFast, tất cả thuộc cùng một tổ chức, với quyết tâm và tinh thần hợp tác mạnh mẽ. Vị chuyên gia được coi người đặt nền móng cho việc phát triển pin lithium-ion hiện đạo, tin rằng tác động của những cuộc gặp gỡ và thảo luận này sẽ mang lại lợi ích không chỉ cho Việt Nam mà còn cho cả thế giới, và điều này bắt đầu từ VinFuture.
"Tôi tin rằng Việt Nam có thể làm được những điều mà không quốc gia nào khác làm được, bởi vì các bạn có những nhà khoa học xuất sắc, chuyên gia công nghệ giỏi, kỹ sư tài năng cùng với đó là một thị trường tiềm năng. Đặc biệt, khoảng cách giữa khoa học công nghệ Việt Nam và thế giới đang ngày một thu hẹp nhờ những cầu nối như VinFuture. Điều này tạo thuận lợi cho việc triển khai công nghệ mới một cách nhanh chóng và hiệu quả, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững không chỉ cho Việt Nam mà còn cho cả thế giới", GS Rachid Yazami nhận định.
Đặc biệt, theo GS Rachid Yazami: "VinFuture hướng đến những đổi mới có tác động đến toàn nhân loại, không chỉ riêng Việt Nam. Đó là lý do tôi gọi VinFuture là "Giải Nobel của châu Á". Tôi thực sự coi VinFuture ngang tầm với giải Nobel. Bởi khi nhìn vào chủ nhân giải thưởng các năm vừa qua, tất cả đều gần như đã ở tầm giải Nobel. Thực tế đã chứng minh rằng Giải thưởng VinFuture thực sự có chung tầm nhìn với Nobel, khi những chủ nhân giải thưởng VinFuture các năm trước đã tiếp tục được vinh danh tại Giải Nobel cũng như rất nhiều giải thưởng quốc tế khác".
Dự đoán lĩnh vực được vinh danh tại VinFuture 2024?
GS Rachid Yazami đưa ra dự đoán bất ngờ vễ lĩnh vực có thể sẽ được vinh danh tại VinFuture 2024. Ảnh: VFPLễ trao giải Giải VinFuture mùa thứ 4 (2024) đang cận kề. Bên cạnh lời khen về quy trình tổ chức giải, từ việc đề cử đến việc Hội đồng Sơ khảo, Hội đồng Giải thưởng rút gọn danh sách và bình chọn người đoạt giải, được thực hiện rất chuyên nghiệp, GS Rachid Yazami còn đưa ra dự đoán của ông về lĩnh vực sẽ được vinh danh tại mùa giải năm nay.
"Nếu nhìn vào những gì đã thay đổi thế giới gần đây, chắc chắn phải kể đến những thứ liên quan đến Internet và Trí tuệ nhân tạo. Một ví dụ điển hình là GPS. Nó đã thay đổi thế giới một cách triệt để. GPS cũng giống như pin lithium-ion, được phát minh cách đây hơn 30 năm.
Có nhiều phát minh bắt đầu từ hơn 30 năm trước và dần dần chúng được thị trường và người dùng chấp nhận, sau đó trở thành những công nghệ hữu ích và phổ biến như hiện nay. Vì vậy, sự kết hợp giữa Internet với Truyền thông di động phổ quát có thể là một ứng viên cho Giải thưởng Chính", GS Rachid Yazami dự đoán về Giải thưởng Chính VinFuture 2024.
Ngoài ra, theo ông, trong lĩnh vực năng lượng, các nghiên cứu về vật liệu thông minh và an toàn cũng đang rất được quan tâm. Đặc biệt là những công nghệ có thể giải quyết các thách thức lớn như thời gian sạc pin và độ an toàn. Đây là những yếu tố then chốt để thúc đẩy việc sử dụng xe điện rộng rãi hơn, góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững.
GS Rachid Yazami (người Maroc) là người đã đi tiên phong trong việc khám phá sự xen kẽ điện hóa thuận nghịch của các ion Lithium với than chì, đặt nền móng cho việc phát triển pin Lithium-ion hiện đại. Nghiên cứu của ông đã đi sâu vào việc kết hợp các vật liệu nano như nano-silicon, ống nano carbon và graphene cùng các vật liệu khác như than chì, muội than trong cực âm của pin.
Bên cạnh đó, GS Yazami cũng mang lại những hiểu biết sâu rộng về nhiệt động lực học của quá trình sạc và xả pin, được mô tả trong Định lý pin của GS Yazami (Định lý Yazami) mang tính nền tảng trong lĩnh vực. Hiện tại, nhà khoa học này vẫn tiếp tục đi đầu trong các đổi mới, bao gồm khám phá các vật liệu cực âm, vật liệu cực dương mới và các quy trình cơ bản trong hoạt động của pin.
