Làm việc quá nhiều không đồng nghĩa với làm việc hiệu quả. Nhiều nghiên cứu cho thấy giới hạn năng suất của con người không kéo dài theo thời gian làm việc, mà phụ thuộc vào sự tập trung và khả năng phục hồi.
Làm việc 8 tiếng mỗi ngày là chuẩn mực được duy trì suốt nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, trong nhịp sống hiện đại, khi năng suất và sức khỏe tinh thần trở thành mối quan tâm hàng đầu, câu hỏi làm bao nhiêu giờ mỗi ngày là đủ đang được đặt lại.
Ảnh minh họa/ Nguồn internet
Một ngày làm việc bao nhiêu giờ là đủ?
Chuẩn 8 tiếng có còn phù hợp?
Hệ thống làm việc 8 giờ/ngày, 5 ngày/tuần ra đời từ đầu thế kỷ 20, khi công nhân đấu tranh để có giờ giấc hợp lý thay cho 10–16 tiếng lao động mỗi ngày. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện đại, mô hình này bắt đầu bộc lộ nhiều hạn chế. Đặc biệt với công việc sáng tạo, trí óc, làm việc kéo dài không đồng nghĩa với hiệu quả.
Năng suất và sự suy giảm theo thời gian
Nhiều nghiên cứu cho thấy sau khoảng 4–6 giờ làm việc tập trung, năng suất bắt đầu giảm sút rõ rệt. Càng cố gắng duy trì nhịp độ cao trong thời gian dài, con người càng dễ mắc sai sót, cạn kiệt năng lượng, mất tập trung và có nguy cơ kiệt sức (burnout).
Làm ít hơn, nhưng hiệu quả hơn
Một số quốc gia và doanh nghiệp tiên phong thử nghiệm mô hình làm việc 4 ngày/tuần hoặc 6 giờ/ngày đã cho thấy những kết quả tích cực. Nhân viên làm việc ít giờ hơn nhưng hiệu quả công việc không giảm, thậm chí còn tăng nhờ tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng và có nhiều thời gian phục hồi.
Sức khỏe thể chất và tinh thần bị ảnh hưởng rõ rệt
Làm việc quá lâu mỗi ngày không chỉ khiến đầu óc mệt mỏi mà còn gia tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch, cột sống, rối loạn lo âu và mất ngủ. Một lịch làm việc thiếu linh hoạt và áp lực kéo dài có thể khiến sức khỏe tinh thần suy giảm nghiêm trọng.
Linh hoạt là xu hướng tất yếu
Sự phát triển của công nghệ và hậu đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy các mô hình làm việc linh hoạt hơn như làm từ xa, hybrid (kết hợp tại nhà và tại văn phòng). Những mô hình này cho phép cá nhân tự điều chỉnh thời gian làm việc theo nhịp sinh học và nhu cầu cá nhân, giúp tăng hiệu suất mà không cần kéo dài giờ làm.
Không có con số cố định cho tất cả
Thời gian làm việc tối ưu phụ thuộc vào tính chất công việc, cá tính và khả năng tập trung của từng người. Một số người có thể duy trì hiệu suất cao trong 8 tiếng, trong khi người khác chỉ hiệu quả khi làm việc sâu trong 4–5 tiếng. Điều quan trọng không phải là làm bao lâu, mà là làm như thế nào.
Gợi ý để tối ưu giờ làm việc:
Lên kế hoạch theo nhịp sinh học cá nhân (giờ nào bạn tỉnh táo nhất thì tập trung vào các nhiệm vụ khó).
Chia nhỏ công việc theo chu kỳ Pomodoro (25 phút làm việc + 5 phút nghỉ).
Ưu tiên chất lượng thay vì số lượng giờ làm.
Chủ động nghỉ ngơi – phục hồi giữa các phiên làm việc sâu.
Linh hoạt áp dụng hybrid hoặc remote để tăng tự chủ.
Không có một con số vàng cho mọi người về thời lượng làm việc mỗi ngày. Quan trọng hơn hết là biết lắng nghe cơ thể, hiểu rõ năng lực và giới hạn của bản thân để từ đó xây dựng một lịch làm việc khoa học – cân bằng hiệu quả và sức khỏe lâu dài. Trong thế giới hiện đại, làm việc thông minh quan trọng hơn làm việc chăm chỉ.
