Một người đàn ông 56 tuổi bất ngờ ngã quỵ trong lúc đi khám bệnh. Các y bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Thanh Chương (Nghệ An) lập tức kích hoạt báo động đỏ nội viện, giành giật sự sống cho người bệnh.
Cụ thể, sáng 2/8, bệnh nhân L.H.T. (SN 1969, trú tại xã Đại Đồng, tỉnh Nghệ An) đến Bệnh viện Đa khoa Thanh Chương khám bệnh với các triệu chứng mệt mỏi, tức ngực nhẹ. Trong lúc đang thực hiện các xét nghiệm và cận lâm sàng, bệnh nhân đột ngột đau ngực dữ dội, ngã quỵ xuống nền nhà, tím tái và mất ý thức.
Ngay khi phát hiện, các bác sĩ xác định đây là tình huống tối cấp cứu với dấu hiệu ngừng tim. Do bệnh nhân không có người nhà đi cùng, nhân viên y tế vừa tiến hành ép tim ngoài lồng ngực, vừa khẩn trương chuyển bệnh nhân xuống Khoa Cấp cứu – Hồi sức tích cực và Chống độc để cấp cứu.
Tại đây, BSCKI Trương Văn Linh – Trưởng khoa Cấp cứu – Hồi sức tích cực và Chống độc – chẩn đoán sơ bộ bệnh nhân ngừng tuần hoàn, hô hấp do nhồi máu cơ tim cấp. Ngay lập tức, báo động đỏ toàn viện được kích hoạt, bệnh viện huy động bác sĩ của các khoa phối hợp cấp cứu khẩn cấp.
Các bác sĩ tiến hành đồng thời các biện pháp hồi sinh tim phổi: ép tim ngoài lồng ngực, đặt nội khí quản, sử dụng thuốc vận mạch, thuốc chống loạn nhịp và sốc điện khử rung thất...
Thời gian trôi qua căng thẳng và nghẹt thở, tưởng chừng mọi hy vọng đã cạn. Tuy nhiên, kỳ tích đã xảy ra khi tim bệnh nhân đập trở lại và bắt được mạch sau 45 phút liên tục cấp cứu.
Tim bệnh nhân L.H.T., đã đập trở lại, mạch bắt được sau 45 phút cấp cứu liên tục. Ảnh cắt từ clip/Nguồn SKĐS.
Ngay sau khi chức năng sống tạm ổn định, bệnh nhân L.H.T., được chuyển gấp xuống Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An để can thiệp đặt stent động mạch vành cấp cứu và tiếp tục hồi sức.
Sau 2 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân L.H.T., đã cai máy thở, tỉnh táo, có thể nói chuyện, tự ăn uống và sinh hoạt cá nhân.
Đây là một trường hợp sống sót hiếm hoi sau ngừng tim kéo dài do nhồi máu cơ tim.
Theo bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Hội Bệnh mạch máu Việt Nam ngừng tim là tình trạng tim đột ngột ngừng co bóp hiệu quả, dẫn đến mất hoàn toàn khả năng bơm máu đi nuôi các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là não và các cơ quan quan trọng khác. Nếu không được xử trí kịp thời, ngừng tim sẽ nhanh chóng dẫn đến tổn thương não không hồi phục và tử vong.
"Dù ở người bình thường, tưởng chừng khỏe mạnh thì tình trạng ngừng tim đột ngột vẫn có thể xảy ra, thường do bệnh tiềm ẩn chưa biểu hiện, hoặc rối loạn gene, điện học khó phát hiện", bác sĩ Mạnh thông tin.
Theo bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, một số bệnh lý tim mạch có thể dẫn đến ngưng tim đột ngột như cơn rối loạn nhịp tim thoáng qua; hội chứng điện học bẩm sinh; một số tình trạng di truyền; cơn thiếu máu thoáng qua...
Hoặc một số yếu tố như rối loạn điện giải cấp tính (tăng/giảm kali máu, hạ natri máu), phản vệ thuốc, phản ứng sốc dị ứng, đột quỵ do nghẽn mạch nhỏ... cũng có thể gây ngưng tim đột ngột mà không để lại tổn thương sau đó.
Đặc biệt, chất điện giải như canxi, natri, kali... quan trọng để các phản ứng hóa học diễn ra trong cơ thể hoạt động chính xác. Canxi và kali phải cân bằng, nằm ở hai bên của màng tế bào, sẵn sàng đổi chỗ cho nhau, giúp các cơ co lại hoặc các dây thần kinh truyền các xung động.
Nếu không có đủ các chất điện giải này, các tế bào cơ tim sẽ không thể di chuyển, điều đó có nghĩa là tim sẽ không bơm được máu.
Ngừng tim đột ngột có thể có hoặc không triệu chứng báo trước. Dấu hiệu gồm đau thắt hoặc khó chịu ở vùng ngực, cảm giác bóp nghẹt, đè ép hoặc nóng rát ở vùng ngực, kéo dài hoặc chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn. Người bệnh có cảm giác hụt hơi, khó thở, hoa mắt, chóng mặt, mất ý thức thoáng qua, tim đập nhanh.
"Trong các tình huống này, khoảng thời gian vàng để cấp cứu ngưng tim, còn được gọi là "thời gian vàng hồi sức tim phổi" (Cardiac Arrest Golden Time), là cực kỳ quan trọng quyết định tỉ lệ sống còn và khả năng hồi phục thần kinh.
Thời gian tốt nhất để cấp cứu ngưng tim là 4 phút đầu tiên, vì sau đó não của người gặp nạn hoặc bệnh nhân sẽ bị tổn thương nặng nề, rất khó hồi phục. Khả năng cứu sống người bệnh phụ thuộc chủ yếu vào khả năng cũng như kỹ năng cấp cứu tại chỗ", bác sĩ Mạnh cho hay.
Chuyên gia này cũng khuyến cáo khi có người bất tỉnh và không thở, nghi ngờ ngừng tim, sau khi gọi cấp cứu hãy đảm bảo nạn nhân ở nơi an toàn, kiểm tra tình trạng hô hấp.
Nếu người bệnh ngưng thở, không mạch, thực hiện CPR bằng cách ép vùng giữa xương ức xuống ít nhất 5cm với tốc độ 100-120 lần trong một phút để ngực trở lại vị trí ban đầu sau mỗi lần ép. Tiếp tục hồi sức tim phổi cho đến khi người bệnh bắt đầu thở lại hoặc cử động hoặc cho đến khi có nhân viên y tế đến hỗ trợ.
