Mặc dù giá trị giao dịch giảm 28% so với cùng kỳ năm trước, thị trường M&A của Việt Nam vẫn thu hút sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư nước ngoài với sự gia tăng về số lượng giao dịch, chủ yếu do các giao dịch quy mô nhỏ và vừa, theo dữ liệu từ FiinGroup.
Cụ thể, theo FiinGroup, hoạt động M&A đã chậm lại trong 9 tháng đầu năm 2024 với sự giảm liên tiếp về giá trị giao dịch, giảm 28% so với cùng kỳ năm trước, điều này bị ảnh hưởng bởi những bất ổn kinh tế toàn cầu do căng thẳng địa chính trị và áp lực từ tiền tệ.
Tuy nhiên, số lượng giao dịch đã tăng 5,3% so với cùng kỳ năm trước, cho thấy sự quan tâm bền vững từ các nhà đầu tư khi họ chuyển sang theo đuổi các giao dịch nhỏ, có tính chiến lược. Hoạt động giao dịch ổn định này phản ánh sức hấp dẫn của Việt Nam như một điểm đến đầu tư năng động, ngay cả trong bối cảnh toàn cầu đầy thách thức.
Phần lớn các giao dịch M&A tại Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2024 là các thương vụ mua lại quy mô trung bình dưới 25 triệu USD và trên 1 triệu USD, chiếm 52,6% tổng số lượng giao dịch. Trong khi đó, FiinGroup chỉ ghi nhận 4 thương vụ lớn với giá trị giao dịch trên 100 triệu USD.
Việc hoàn tất các giao dịch lớn đã trở nên khó khăn hơn trong tình hình kinh tế hiện tại, đặc biệt là đối với các giao dịch bất động sản tại Việt Nam. Ngược lại, các thương vụ quy mô trung bình ít bị ảnh hưởng bởi sự biến động của thị trường, cho phép nhà đầu tư tiến hành một cách thận trọng và tận dụng các mức định giá thấp thay vì thực hiện các bước đi mạo hiểm với những rủi ro không lường trước.
Trong 9 tháng đầu năm 2024, các giao dịch M&A "Inbound" vẫn chiếm ưu thế trong thị trường M&A của Việt Nam. Cụ thể, các giao dịch "Inbound" chiếm 67,6% tổng giá trị giao dịch, trong khi con số cho các khoản M&A "nội địa" chỉ chiếm 32,1% và 0,3% đến từ các giao dịch "outbound".
Trong 9 tháng đầu năm 2024, các giao dịch nội địa chiếm 32,1% tổng giá trị giao dịch. Sự phục hồi này chủ yếu có thể được quy cho sự gia tăng các giao dịch trong lĩnh vực bất động sản trong 9 tháng đầu năm 2024 so với 9 tháng đầu năm 2023. Cụ thể, sự đóng góp vào giá trị giao dịch "nội địa" của lĩnh vực bất động sản đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể, từ 1% trong 9 tháng đầu năm 2023 lên 10% trong năm 2024.
FiinGroup ghi nhận Thái Lan và UAE là những nhà đầu tư mới nổi trong 9 tháng đầu năm 2024, với đóng góp 54% vào tổng giá trị giao dịch "Inbound", đạt 1.131 triệu USD. Cụ thể, sau khi có dấu hiệu chậm lại kể từ đỉnh điểm vào năm 2020, các nhà đầu tư Thái Lan đã lấy lại vị trí dẫn đầu trong các hoạt động M&A vào năm 2024 với một thương vụ lớn giữa SCBX và Home Credit.
UAE được ghi nhận là nhà đầu tư mới tại Việt Nam với một thương vụ lớn trong lĩnh vực năng lượng.
Đối với riêng Thái Lan, trong 9 tháng đầu năm 2024, các khoản đầu tư của Thái Lan vào Việt Nam đã cho thấy động lực đáng kể thông qua các giao dịch M&A. Cụ thể, Thái Lan đã lấy lại vị trí nhà đầu tư hàng đầu trong các hoạt động M&A "Inbound" với sự tham gia của một thương vụ lớn trị giá 870 triệu USD giữa Tập đoàn SCBX và Home Credit.
Sau khi đạt đỉnh vào năm 2020, các hoạt động M&A từ các nhà đầu tư Thái Lan đã trải qua sự giảm dần cho đến năm 2023, giảm xuống còn 95 triệu USD, điều này chủ yếu do tình hình kinh tế tiêu cực của Thái Lan trong giai đoạn này, bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 và lạm phát gia tăng. Trong giai đoạn 2018-2020, Thái Lan là một trong những nhà đầu tư sôi động nhất trong các hoạt động M&A tại Việt Nam, đạt đỉnh 989 triệu USD vào năm 2020, chủ yếu nhờ vào nhiều thương vụ trong các lĩnh vực năng lượng.
Mặc dù giảm 61,5% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 304 triệu USD, Singapore vẫn giữ vị trí thứ hai trong số các nhà đầu tư nước ngoài hàng đầu trong 9 tháng đầu năm 2024. Ngành tiện ích là trọng tâm chính của các nhà đầu tư Singapore trong 9 tháng đầu năm 2024, với sự tập trung cao vào lĩnh vực năng lượng tái tạo.
Trong khi đó, các nhà đầu tư Nhật Bản ghi nhận sự sụt giảm 94%. Cụ thể, FiinGroup chỉ ghi nhận khoảng 91 triệu USD giá trị giao dịch "Inbound" từ các nhà đầu tư Nhật Bản thông qua các hoạt động M&A, với các thương vụ chính bao gồm (i) Nishi Nippon Railroad và Paragon Đại Phước, và (ii) NTT-e Asia và AWING.
Các nhà đầu tư Singapore tiếp tục hoạt động M&A đạt tổng giá trị 355 triệu USD, với sự tập trung chủ yếu vào lĩnh vực năng lượng. Cụ thể, FiinGroup ghi nhận Sembcorp là nhà đầu tư lớn nhất trong 9 tháng đầu năm 2024, chiếm 53% tổng giá trị giao dịch từ các nhà đầu tư Singapore.
