Khảo sát Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) của EuroCham cho thấy chỉ số BCI đã tăng vọt từ 46,3 trong quý 4 năm 2023 lên 61,8 trong quý 4 năm 2024. Con số này phản ánh tinh thần lạc quan của cộng đồng doanh nghiệp châu Âu về triển vọng kinh tế của Việt Nam.
NỖ LỰC CẢI CÁCH MANG LẠI HY VỌNG CHO CỘNG ĐỒNG DOANH NGHIỆP EU
Báo cáo quý 4 năm 2024 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng khi chỉ số đạt mức cao nhất kể từ đầu năm 2022.
Mặc dù tình hình chung đang có xu hướng tích cực, các thách thức trong vận hành vẫn là vấn đề đáng lo ngại đối với các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam.
Như trong các báo cáo BCI trước, 3 trở ngại lớn nhất trong vận hành được xác định là gánh nặng hành chính, quy định chưa rõ ràng, và khó khăn trong việc xin giấy phép. Các phức tạp liên quan đến yêu cầu visa cho chuyên gia nước ngoài đứng đầu trong các khó khăn hành chính, với 42% doanh nghiệp tham gia khảo sát, cho rằng đây là vấn đề quan trọng nhất. Các vấn đề liên quan đến thuế, bao gồm hoàn thuế VAT, cũng được 30% doanh nghiệp ghi nhận, cùng với những thách thức khác liên quan đến thủ tục xuất nhập khẩu và đăng ký đầu tư.
"Việt Nam đang đứng trước một bước ngoặt quan trọng. Những khó khăn hành chính kéo dài này đang thử thách hoạt động kinh doanh, nhưng chúng tôi vẫn lạc quan về quyết tâm của Chính phủ trong việc tạo ra một môi trường thuận lợi hơn. Các nỗ lực như đề án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy đang cho thấy triển vọng tích cực. Chúng tôi sẽ tiếp tục đóng góp những giải pháp thực tiễn và tư vấn nhằm giải quyết các nút thắt hành chính hiện tại. Sách Trắng hàng năm của chúng tôi sẽ tập trung vào những vấn đề này và đề xuất các giải pháp khắc phục", ông Bruno Jaspaert, Chủ tịch EuroCham nhận định.
Tháng 11 năm 2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký quyết định thành lập Ban Chỉ đạo về tổng kết việc thực hiện nghị quyết số 18 của Trung ương về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Nhiều doanh nghiệp tham gia khảo sát kỳ vọng rằng các cải cách này sẽ mang lại sự cải thiện đáng kể trong quy trình hành chính. Với 43% cho rằng quy trình sẽ được đơn giản hóa trong tầm nhìn dài hạn, đặc biệt khi các nền tảng số được áp dụng và yêu cầu về giấy tờ được giảm bớt.
Tuy nhiên, 36% cho rằng sẽ có thể có sự chậm trễ trong việc xử lý hồ sơ trong giai đoạn tái cấu trúc. Dù vậy, cam kết của Chính phủ đối với chuyển đổi số và áp dụng hệ thống Chính phủ điện tử được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá là bước tiến tích cực.
Chủ tịch Jaspaert cho biết xây dựng khung pháp lý của Việt Nam giống như xây dựng một ngôi nhà: bất kỳ ngôi nhà nào muốn vững chãi đều phải có nền móng chắc chắn.
Các quy trình pháp lý minh bạch, rõ ràng và hiệu quả sẽ giúp đất nước phát triển mạnh mẽ, cải thiện thương mại và khuyến khích các nhà đầu tư coi Việt Nam là ngôi nhà mới của họ.
"Tôi tin tưởng rằng Việt Nam sắp bước vào thời kỳ hoàng kim. Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy Chính phủ là một đề án khổng lồ và phức tạp, nhưng các thành quả như nền kinh tế phát triển, FDI tăng trưởng và thời kỳ vàng son của đất nước sẽ khiến mọi nỗ lực trở nên vô cùng xứng đáng”, Chủ tịch EuroCham nhấn mạnh.
CẢI THIỆN CƠ SỞ HẠ TẦNG Ở VIỆT NAM THÚC ĐẨY MÔI TRƯỜNG KINH DOANH KẾT NỐI HIỆU QUẢ
Một lĩnh vực khác mà các doanh nghiệp EU kỳ vọng có sự cải thiện đáng kể là cơ sở hạ tầng. Dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam đang mang đến nhiều tiềm năng, với 58% doanh nghiệp dự đoán sẽ có nhiều lợi ích đối với khả năng di chuyển của lực lượng lao động và vận tải logistics. Tuyến đường sắt này được dự kiến sẽ cải thiện đáng kể khả năng kết nối giữa hai miền, giảm chi phí vận chuyển, nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng và cải thiện môi trường kinh doanh chung.
Gần 40% doanh nghiệp cho rằng các nâng cấp cơ sở hạ tầng này sẽ không chỉ giúp giảm chi phí phân phối trong khu vực, mà còn tăng cường kết nối cho các dòng chảy xuất nhập khẩu.
Hơn nữa, 12% các lãnh đạo doanh nghiệp tin rằng sẽ có những cải tiến mang tính cách mạng trong việc di chuyển của nhân viên, giúp các công ty tối ưu hóa hoạt động và thu hút nhân tài từ các khu vực khác nhau.
Bên cạnh đó, sự phát triển của cơ sở hạ tầng hàng không và hàng hải cũng đóng vai trò không nhỏ. Sân bay quốc tế Long Thành dự kiến sẽ nâng cao sức cạnh tranh của ngành logistics Việt Nam, trong khi các cảng nước sâu của Hải Phòng đang góp phần phát triển nền kinh tế hàng hải của quốc gia.
"Tổng thể, tất cả những phát triển trong các lĩnh vực đường sắt, hàng không và hàng hải sẽ củng cố vị thế của Việt Nam như một đối thủ mạnh trong vận tải khu vực và toàn cầu, đồng thời thúc đẩy một môi trường kinh doanh kết nối hiệu quả hơn", báo cáo đánh giá.
VỊ THẾ VIỆT NAM NGÀY CÀNG QUAN TRỌNG
Báo cáo cũng nhận định, khi bối cảnh kinh tế và chính trị toàn cầu tiếp tục biến động, vị thế của Việt Nam như một mắt xích quan trọng ở khu vực Đông Nam Á ngày càng được củng cố. Bất chấp những thách thức toàn cầu như áp lực lạm phát và căng thẳng chính trị đang ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng, kinh tế Việt Nam vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng bền bỉ.
Mặc dù xu hướng người lao động “bỏ phố về quê” chưa có ảnh hưởng đáng kể đến kế hoạch nhân sự, các doanh nghiệp vẫn thận trọng trong việc mở rộng hoạt động ra các khu vực ngoài đô thị, chủ yếu do lo ngại về hạn chế cơ sở hạ tầng và khả năng kết nối. Vì vậy, tương lai tăng trưởng kinh tế của Việt Nam sẽ phụ thuộc vào việc phát triển cơ sở hạ tầng cốt lõi một cách bền vững, không chỉ tại các đô thị lớn mà còn tại các địa phương trên khắp cả nước.
Sự phục hồi kinh tế ấn tượng của Việt Nam, được minh chứng qua Chỉ số BC của EuroCham, báo hiệu triển vọng đầy hứa hẹn cho các doanh nghiệp châu Âu đang hoạt động tại đây. Dù phải đối mặt với các thách thức trong vận hành và những bất ổn toàn cầu, các doanh nghiệp vẫn lạc quan về tiềm năng tăng trưởng của Việt Nam, với nhiều kế hoạch mở rộng và đầu tư vào các chiến lược dài hạn.
Trong quá trình chuyển mình của Việt Nam, cơ hội cho các doanh nghiệp châu Âu đang hiện hữu rõ ràng. Với chính sách phù hợp, cơ sở hạ tầng tiếp tục được nâng cấp và môi trường kinh doanh ngày càng cải thiện. "Việt Nam có thể tiếp tục thu hút đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng bền vững trong những năm tới. Tại EuroCham, chúng tôi cam kết với sứ mệnh đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình này", Chủ tịch Jaspaert khẳng định.