Thanh Hóa đặt mục tiêu thực hiện có hiệu quả Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, trọng tâm là cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển các ngành kinh tế xanh, sử dụng hiệu quả và tiết kiệm năng lượng, hướng tới nền kinh tế xanh, trung hòa các-bon và đóng góp vào mục tiêu hạn chế sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu.
Để hiện thực hóa mục tiêu trên, tỉnh Thanh Hóa đã vận dụng các cơ chế, chính sách tích tụ, tập trung đất đai, chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn, nông dân... để hỗ trợ, hình thành và phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ hiệu quả, bền vững. Đồng thời, tỉnh này khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, đẩy mạnh chế biến và tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp an toàn, nông nghiệp hữu cơ theo các chuỗi giá trị...
Từ đó tạo điều kiện cho nông dân mở rộng sản xuất sản phẩm nông nghiệp an toàn. Những năm gần đây, nhiều hộ dân, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã lựa chọn sản xuất nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp an toàn giảm thiểu tác động môi trường, tạo ra các sản phẩm an toàn với môi trường và sức khỏe người tiêu dùng. Đây cũng là điều kiện quan trọng để phát triển bền vững kinh tế nông nghiệp.
Vì vậy, xu hướng sản xuất nông nghiệp xanh, an toàn đã và đang phát triển mạnh mẽ ở tất cả các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản tại địa phương này. Toàn tỉnh Thanh Hoá hiện có trên 200 ha ứng dụng công nghệ nhà kính, nhà màng để sản xuất rau, quả, hoa; gần 2.500 ha sản xuất nông nghiệp đạt tiêu chuẩn VietGAP; 13,6 ha đạt chứng nhận hữu cơ và khoảng 5.100 ha sản xuất theo hướng hữu cơ. Trong quá trình sản xuất, chủ thể luôn tuân thủ nghiêm ngặt yêu cầu theo các tiêu chuẩn, lựa chọn phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật vi sinh để chăm sóc cây trồng.
Trang trại trồng bưởi hữu cơ của ông Vũ Văn Chiến đem lại hiệu quả kinh tế cao.
Ghi nhận tại trang trại trồng bưởi hữu cơ của ông Vũ Văn Chiến tại xã Ngọc Phụng, huyện Thường Xuân, cho thấy để nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu khắt khe của thị trường, trang trại đã đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt hiện đại, sử dụng hoàn toàn phân bón hữu cơ, chế phẩm sinh học, đảm bảo truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Nhờ đó, bưởi Ngọc Phụng không chỉ thơm ngon, ngọt mát mà còn an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.
“Thay vì sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu, tôi đã tận dụng nguồn nguyên liệu sẵn có tại trang trại như phế phẩm cá, chất thải chăn nuôi và bưởi rụng để tạo ra phân bón hữu cơ giàu dinh dưỡng. Quá trình ủ phân được thực hiện một cách tỉ mỉ, kết hợp với hệ thống tưới nhỏ giọt hiện đại, giúp cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cây bưởi phát triển khỏe mạnh. Đặc biệt, việc nuôi ngỗng và gà dưới tán bưởi không chỉ giúp kiểm soát cỏ dại mà còn tạo ra một hệ sinh thái cân bằng, giảm thiểu việc sử dụng thuốc trừ cỏ. Nhờ áp dụng nghiêm ngặt quy trình sản xuất hữu cơ nên bưởi Diễn của tôi không chỉ có chất lượng vượt trội mà còn mang đến cho người tiêu dùng sự an tâm tuyệt đối”, ông Vũ Văn Chiến, chủ trang trại, chia sẻ.
Hay như mô hình trồng nho hữu cơ tại xã Xuân Du, huyện Như Thanh, đã và đang thu hút sự quan tâm lớn không chỉ của người dân địa phương mà còn của cả nước. Với việc đưa những giống nho đặc sản như nho sữa Hàn Quốc và nho Kyoho Nhật Bản về trồng trên đất Xuân Du, mô hình này đã tạo ra một làn sóng mới trong ngành nông nghiệp của địa phương.
Theo ông Lương Hồng Sỹ, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Như Thanh, cho biết để nông nghiệp xanh thực sự bền vững và đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội, cần có sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía. Ngoài việc nâng cao nhận thức và thay đổi cách làm của người nông dân, các cấp chính quyền cần tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất, chuyển giao công nghệ hiện đại và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Bên cạnh đó, việc phát triển các vùng sản xuất quy mô lớn, xây dựng thương hiệu sản phẩm mạnh và mở rộng thị trường tiêu thụ cũng là những giải pháp cần thiết. Cùng với đó, việc củng cố các tổ chức nông dân, tăng cường hợp tác quốc tế và phát triển du lịch nông nghiệp cũng góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy nông nghiệp xanh phát triển bền vững.
Cùng với những kết quả đạt được, quá trình sản xuất xanh tại Thanh Hóa hiện đang gặp phải một số khó khăn và thách thức, như việc chuyển đổi chậm của người nông dân. Nhiều nông dân vẫn còn e ngại khi thay đổi phương thức sản xuất truyền thống sang phương pháp mới, do thiếu kiến thức, kỹ năng và lo ngại về rủi ro.
Ngoài ra, việc tiếp cận vốn, công nghệ và thị trường của nông dân, đặc biệt là nông dân nhỏ lẻ, còn gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, việc xây dựng hệ thống thu gom và chế biến sản phẩm hữu cơ chưa được đầu tư đầy đủ, dẫn đến tình trạng tiêu thụ sản phẩm gặp nhiều khó khăn.
