Ông Michael Kokalari, Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường vừa đưa ra nhận định về việc ông Donald Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ và những tác động lên Việt Nam, trong đó nhấn mạnh tác động này là không đáng kể.
KHÔNG CÓ LÝ DO ĐỂ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VIỆT NAM CHỆCH HƯỚNG
Sau khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ kết thúc, tại nhiều quốc gia trên thế giới có không ít lo ngại về tác động của sự kiện đối với nền kinh tế của họ. Tuy nhiên, VinaCapital tin rằng những rủi ro này đã bị đẩy lên quá mức cần thiết và không có lý do gì để lo ngại rằng chiến thắng của ông Trump sẽ làm chệch hướng tăng trưởng kinh tế lành mạnh của Việt Nam.
Lý do thứ nhất và quan trọng nhất là cuộc tranh cử Tổng thống Mỹ vừa qua ghi nhận nhiều tuyên bố thái quá và thông tin cường điệu từ truyền thông, dẫn đến những quan ngại thái quá về tác động kinh tế của nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Trump. Quỹ tin rằng thực tế những gì sắp xảy ra cũng bình thường và mối đe dọa về thuế quan chủ yếu đang bị phóng đại.
Với cam kết sẽ đưa các công việc sản xuất trở lại Mỹ, ông Trump tuyên bố sẽ áp thuế 60% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc và áp thuế 20-30% đối với các quốc gia khác để thực hiện mục tiêu này. Theo nhận định của VinaCapital, ông Trump muốn các nhà sản xuất Trung Quốc xây dựng nhà máy tại Mỹ và thuê công nhân Mỹ, giống như những gì Nhật Bản đã làm trong thập niên 1980 và 1990.
Thực tế, ông Trump đã tập hợp một đội ngũ cố vấn kinh tế rất am hiểu và tài năng, những người có khả năng ảnh hưởng lớn hơn đối với ông so với các cố vấn trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên và họ hoàn toàn hiểu rõ các hậu quả tiêu cực của việc áp thuế quá nặng lên hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Những hậu quả tiêu cực này bao gồm cả việc cản trở quá trình đưa công việc sản xuất trở lại Mỹ, vì thuế cao sẽ đẩy giá trị đồng. USD lên.
Hơn nữa, Phó tổng thống đắc cử JD Vance cũng thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về kinh tế khi chỉ ra rằng vai trò của đồng USD như một đồng tiền dự trữ toàn cầu đã dẫn đến việc đồng USD bị định giá quá cao - điều này khiến việc đưa công việc sản xuất trở lại Mỹ không khả thi về mặt kinh tế. Việc áp thuế nặng sẽ làm trầm trọng thêm vấn đề này.
Một mối lo ngại gần hơn là kinh tế Mỹ đang hướng tới tình trạng lạm phát đình trệ tồi tệ nhất từ những năm 1970 do nhiều lý do, trong đó có việc nợ công Mỹ gia tăng nhanh chóng. Lạm phát đã thấp khi ông Trump áp thuế lên Trung Quốc nhưng lần này việc áp thuế nặng sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát mạnh mà nền kinh tế Mỹ rất có thể sẽ gặp phải vào năm tới dù ứng cử viên tổng thống nào thắng cử. Ông Trump đã chứng tỏ rằng sẽ không đặt lý tưởng lên trên yếu tố kinh tế, do đó rất ít khả năng ông sẽ thực hiện các hành động làm gia tăng lạm phát, đặc biệt khi lý do chính khiến ông tái đắc cử là sự bất mãn của cử tri đối với nền kinh tế.
VIỆT NAM CÓ THỂ LÀ ĐỐI TÁC HỮU ÍCH
Có nhiều bằng chứng cho thấy Mỹ đang mở rộng mối quan hệ kinh tế tích cực với Việt Nam, ở cấp cao nhất của chính phủ Mỹ. Hơn nữa, ông Trump là người theo chủ nghĩa dân túy, và Việt Nam được cử tri Mỹ đánh giá cao, quỹ không nhận thấy bất kỳ sự phản đối đáng kể nào đối với việc tiêu thụ sản phẩm made in Vietnam từ người tiêu dùng Mỹ.
Trên thực tế, Việt Nam có thể được xem là một đối tác hữu ích trong việc giúp Mỹ thoát khỏi việc phụ thuộc vào hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc, bởi mức lương cao và sự khan hiếm công nhân nhà máy có tay nghề sẽ hạn chế nỗ lực của Mỹ trong việc đưa các công việc sản xuất trở về, chỉ tập trung vào những sản phẩm có giá trị gia tăng cao.
Lần này ông Trump có sự hiểu biết tốt hơn về cách thức hoạt động của chính quyền và có những doanh nhân thông minh, thành đạt tư vấn, vì vậy ông có khả năng sẽ có một cách tiếp cận tập trung hơn đối với các vấn đề thương mại.
Việt Nam có thặng dư thương mại khoảng 100 tỷ USD với Mỹ vào năm ngoái, khiến Việt Nam trở thành quốc gia có cán cân thương mại lớn thứ ba với Mỹ, sau Trung Quốc và Mexico. Vào một thời điểm nào đó, sự mất cân bằng này sẽ trở thành vấn đề đối với chính quyền của ông Trump. May mắn thay, điều này có thể được giải quyết dễ dàng bằng cách mua các sản phẩm trị giá cao như khí LNG và động cơ máy bay từ Mỹ.
VinaCapital tin rằng Việt Nam vẫn duy trì được đà phát triển ổn định dưới thời chính quyền ông Trump. Chính sách "ngoại giao cây tre" khéo léo của Việt Nam trong việc duy trì quan hệ tốt với tất cả các cường quốc thế giới giúp Việt Nam đạt được nhiều thành công và không có lý do gì để tin rằng điều này sẽ thay đổi. Mặc dù Mỹ có thể áp thuế mới với hàng hóa nhập khẩu nhưng rất khó có khả năng Mỹ áp thuế nặng 20-30% với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.
Nếu Mỹ áp thuế 5-10% đối với hàng hóa nhập khẩu từ tất cả các quốc gia ngoài Trung Quốc, Việt Nam vẫn sẽ giữ được lợi thế so với các đối thủ cạnh tranh khác về dòng vốn FDI. Do đó, những yếu tố khiến Việt Nam hấp dẫn đối với các nhà sản xuất và đã thu hút hàng tỷ USD vốn FDI sẽ tiếp tục duy trì. Tuy nhiên, Việt Nam sẽ có lợi nếu bắt đầu xem xét cách giảm thặng dư thương mại với Mỹ trước khi vấn đề này trở thành mối quan ngại lớn với chính quyền mới.
