Rau che kín tử cung gắn vào vị trí sẹo mổ cũ
Mới đây, các bác sĩ tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã phẫu thuật thành công cho sản phụ N.T.O mang thai lần 4, có rau tiền đạo trung tâm bám sẹo mổ cũ – một trong những tình huống sản khoa phức tạp và nguy hiểm hàng đầu.
Rau tiền đạo trung tâm là tình trạng bánh rau bám che kín cổ tử cung, đặc biệt khi gắn vào vị trí sẹo mổ cũ, ảnh hưởng trực tiếp tới sự an toàn của cả mẹ và bé.
Với sự chủ động hội chẩn chuyên môn chặt chẽ, chuẩn bị đầy đủ phương tiện hồi sức hiện đại, ca mổ đã được ThS.BSCKII Nguyễn Phạm Tiến Đạt – Trưởng khoa Đẻ thường A2 và đội ngũ phẫu thuật viên giàu kinh nghiệm trực tiếp thực hiện thành công.

Đây là ca phẫu thuật khó, đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng, kỹ năng cao và kinh nghiệm xử trí những biến chứng sản khoa nặng nề. Sau thời gian làm việc khẩn trương, nghiêm túc của ekip phẫu thuật, một bé gái nặng 3000 gram đã cất tiếng khóc chào đời, cả mẹ và bé đều khỏe mạnh trong sự vui mừng hạnh phúc của các y bác sĩ và gia đình.
Chảy máu dữ dội phải mổ lấy thai khẩn cấp để cứu mẹ
BS.CKI Trịnh Hoàng Quốc Toàn, bác sĩ Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cho biết, trong các loại rau tiền đạo, rau tiền đạo trung tâm là nguy hiểm nhất bởi có thể gây chảy máu dữ dội, nhiều trường hợp phải mổ lấy thai khẩn cấp ở bất cứ tuổi thai nào để cứu tính mạng người mẹ.
BS.CKI Trịnh Hoàng Quốc Toàn phân tích, rau tiền đạo trung tâm (hay nhau tiền đạo trung tâm) là tình trạng bánh nhau phủ qua và che kín hoàn toàn lỗ trong của cổ tử cung. Trong thai kỳ bình thường, bánh nhau bám ở đoạn thân hoặc đáy tử cung. Trong rau tiền đạo, bánh nhau bám thấp phía đoạn dưới của tử cung, che kín một phần hoặc hoàn toàn lỗ trong của cổ tử cung, cản trở đường ra của thai nhi trong quá trình chuyển dạ.
Theo thống kê, rau tiền đạo xảy ra ở khoảng 1 trong 200 ca mang thai, thường được chẩn đoán phát hiện trong tam cá nguyệt thứ hai khi siêu âm theo dõi thai.
Dựa theo vị trí bám, rau tiền đạo được chia thành 4 loại gồm:
Rau bám thấp: Bờ dưới bánh nhau bám ở đoạn dưới của tử cung nhưng chưa đến lỗ trong của cổ tử cung, vẫn còn cách lỗ trong cổ tử cung dưới 2cm.
Rau bám mép: Bờ dưới bánh nhau bám đến sát lỗ trong của cổ tử cung.
Rau tiền đạo bán trung tâm: Bờ dưới bánh nhau phủ qua và che kín một phần lỗ trong của cổ tử cung.
Rau tiền đạo trung tâm: Bánh nhau phủ qua và che kín hoàn toàn lỗ trong của cổ tử cung nên còn được gọi là rau tiền đạo hoàn toàn (nhau tiền đạo hoàn toàn).
Bác sĩ Toàn chia sẻ, trong 4 loại rau tiền đạo kể trên rau tiền đạo trung tâm là nguy hiểm nhất bởi bánh nhau che mất hoàn toàn cổ tử cung có thể gây xuất huyết nghiêm trọng, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cả mẹ và thai nhi. Khi mẹ bị xuất huyết quá nhiều dẫn đến mất máu không thể bổ sung, buộc phải mổ lấy thai khẩn cấp ở bất kỳ tuổi thai nào để bảo toàn tính mạng cho mẹ. Trường hợp khác, khi mẹ mất nhiều máu khiến thai nhi không được cung cấp đủ máu và dinh dưỡng để phát triển cũng phải tiến hành mổ lấy thai non tháng.
Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và can thiệp điều trị kịp thời, mẹ bầu bị rau tiền đạo trung tâm vẫn có thể mang thai khỏe mạnh và sinh con an toàn. Điều quan trọng là cần phát hiện sớm các dấu hiệu cảnh báo rau tiền đạo, đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ kiểm tra và chẩn đoán chính xác, dựa vào đó bác sĩ sẽ hướng dẫn cách chăm sóc và theo dõi thai kỳ an toàn.
Triệu chứng phổ biến nhất của rau tiền đạo là xuất huyết âm đạo bất thường, máu có màu đỏ tươi, đôi khi có lẫn máu cục nhưng không gây đau, thường bắt đầu vào khoảng nửa sau của thai kỳ. Tình trạng xuất huyết có thể bắt đầu rồi dừng lại, sau vài ngày lại bắt đầu trở lại. Một số mẹ bầu có thể xuất hiện tình trạng xuất huyết đi kèm các cơn đau bụng do tử cung co thắt.
Ngay khi nhận thấy triệu chứng ra máu âm đạo bất thường, mẹ cần đến ngay cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ kiểm tra và chẩn đoán chính xác. Việc phát hiện sớm tình trạng rau tiền đạo nói chung, rau tiền đạo trung tâm nói riêng giúp bác sĩ có những chỉ định và can thiệp kịp thời để đảm bảo sự an toàn cho cả mẹ và thai nhi.

Các biến chứng nguy hiểm
Thai kỳ có tình trạng rau tiền đạo tiềm ẩn những nguy cơ cho cả mẹ và thai nhi, cụ thể như sau:
Đối với mẹ
Mất nhiều máu: Chảy máu bất thường không được can thiệp kiểm soát hiệu quả có thể khiến mẹ mất nhiều máu. Thiếu máu, da niêm nhợt nhạt, khó thở, huyết áp thấp là những triệu chứng của việc mẹ bị mất quá nhiều máu khi mang thai.
Sinh non: Nếu tình trạng chảy máu nghiêm trọng không thể bổ sung, bác sĩ có thể chỉ định mổ lấy thai khẩn cấp dù ở tuổi thai nào để bảo vệ tính mạng của mẹ, đồng nghĩa thai nhi có thể buộc phải sinh non.
Nhau cài răng lược: Tình trạng nhau thai phát triển quá sâu vào trong thành tử cung, có thể gây chảy máu nghiêm trọng sau sinh, thậm chí phải cắt bỏ tử cung.
Bong nhau thai: Là tình trạng nhau thai tách ra khỏi tử cung trước khi thai nhi chào đời, điều này làm giảm nguồn cung cấp dinh dưỡng và oxy cho thai nhi.
Đối với thai nhi
Thiếu dinh dưỡng: Mẹ bị thiếu máu hoặc nhau thai tách ra khỏi tử cung trước khi thai nhi chào đời có thể khiến thai nhi không được cung cấp đủ dinh dưỡng và oxy cần thiết, dẫn đến suy dinh dưỡng, suy thai.
Ngôi thai ngược: Bánh nhau nằm ở phần dưới của tử cung khiến thai nhi khó quay đầu xuống, dễ dẫn đến tình trạng ngôi thai ngược như ngôi ngang hoặc ngôi mông.
Sinh non: Khi mẹ xuất huyết quá nhiều bác sĩ sẽ chỉ định mổ lấy thai khẩn cấp để bảo vệ tính mạng mẹ mặc dù thai nhi chưa đủ tháng khiến trẻ sinh non. Trẻ sinh non có nhiều nguy cơ bị các vấn đề hô hấp hơn so với trẻ sinh đủ tháng. Cân nặng khi sinh thấp, thân nhiệt thấp và tăng cân kém cũng là những vấn đề trẻ sơ sinh có thể gặp phải.
Khi có những dấu hiệu nghi ngờ rau tiền đạo, mẹ bầu cần đến ngay cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ kiểm tra và chẩn đoán chính xác, dựa vào kết quả mà bác sĩ sẽ có tư vấn và hướng dẫn thích hợp.
Ở những tháng cuối thai kỳ nếu có chẩn đoán rau tiền đạo trung tâm, hoặc mẹ có triệu chứng cơn gò tử cung hoặc xuất huyết âm đạo sẽ được chỉ định nhập viện để theo dõi sát sao và có can thiệp điều trị kịp thời khi cần thiết.