Xây dựng hành lang pháp lý đồng bộ cho phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan. Ảnh tư liệu: Dương Giang/TTXVN

Phó Chủ tịch Quốc hội đánh giá, đây là thời điểm nhìn lại vai trò của khoa học xã hội trong phát triển quốc gia. Khoa học xã hội và khoa học tự nhiên có thế mạnh riêng nhưng cần gắn kết, bổ trợ lẫn nhau để tạo nên sự phát triển toàn diện. Ở cả hai lĩnh vực này, cần có cơ chế rõ ràng để thu hút nhân tài, đặc biệt là người Việt ở nước ngoài; đồng thời, nâng cao năng lực nghiên cứu, mở rộng hợp tác quốc tế và đẩy mạnh hội nhập.

Phó Chủ tịch Quốc hội mong muốn, các nhà, nghiên cứu, nhà khoa học, nhà quản lý cần tiếp tục có những cống hiến cho sự phát triển của nền khoa học nước nhà, từ đó góp phần tạo nền tảng vững chắc cho việc hoạch định chính sách và phát triển đất nước trong thời kỳ mới.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy cho biết, dự án Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo dự kiến trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9. Việc xây dựng, ban hành Luật này nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, thúc đẩy sự phát triển của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, thúc đẩy hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; khuyến khích hoạt động đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp, cộng đồng và trong các cơ quan quản lý nhà nước; mở ra không gian phát triển mới cho hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; tháo gỡ vướng mắc về thể chế, pháp luật nhằm tạo môi trường thuận lợi phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Việc tham vấn các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đối với dự thảo Luật là rất cần thiết.

PGS.TS Nguyễn Đức Minh cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định về bắt buộc công bố kết quả nghiên cứu qua phương tiện truyền thông đại chúng do chưa phù hợp trong trường hợp có liê

n quan đến bí mật nhà nước hoặc quyền sở hữu trí tuệ; đồng thời, đề nghị bổ sung cơ chế đầu tư có trọng tâm nhằm tạo ra các sản phẩm thuộc quyền sở hữu công nghiệp, nhất là công nghệ tiên tiến. Đối với nghiên cứu cơ bản tại đại học, cần chuyển từ cách tiếp cận “chuyển dịch” sang “hỗ trợ và đầu tư có chọn lọc”; một số quy định liên quan đến cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox), đề xuất mở rộng phạm vi thử nghiệm cho cả quy trình, bổ sung các tiêu chí lựa chọn đề án, cơ chế báo cáo, trách nhiệm quản lý và đặc biệt là cơ chế bảo vệ người tiêu dùng tham gia thử nghiệm, bao gồm minh bạch rủi ro, đồng ý tự nguyện và bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp; quy định về chính sách thu hút và trọng dụng nhân tài...