Tối ngày 3/6, Tổng thống Donald Trump đã ký một tuyên bố về việc tăng thuế quan đối với nhôm và thép nhập khẩu vào Mỹ lên 50%, có hiệu lực từ 0h01 ngày 4/6 theo giờ Mỹ.
Mức thuế quan này cao gấp đôi so với mức 25% được đưa ra hồi tháng 3. Riêng nhôm và thép nhập khẩu vào Mỹ từ Anh được miễn áp dụng mức thuế mới và vẫn áp dụng mức 25%.
“Thuế quan này sẽ bảo vệ tốt hơn nữa ngành công nghiệp thép tại Mỹ”, ông Trump thông báo về việc sẽ tăng thuế quan với nhôm và thép tại một sự kiện ở bang Pennsylvania hôm thứ Sáu tuần trước. “Không nước nào có thể tránh được thuế quan này”.
Theo ông Lourenco Goncalves, chủ tịch Viện Sắt và Thép Mỹ (AISS), ngành công nghiệp thép Mỹ từ lâu bị đe dọa bởi thép nhập khẩu giá rẻ.
“Rõ ràng các biện pháp thuế quan của Tổng thống sẽ thu hút nhiều cam kết đầu tư nước ngoài vào Mỹ, bao gồm các khoản đầu tư lớn vào lĩnh vực sản xuất thép”, ông Goncalves nhận định.
Mỹ là nước nhập khẩu thép lớn nhất thế giới. Hàng nhập khẩu chiếm khoảng 30% lượng thép được tiêu thụ tại nước này trong năm 2023.
Giá thép tại Mỹ, hiện đang cao gấp đôi so với mức bình quân toàn cầu, được dự báo sẽ tăng thêm nữa do thuế quan mới của ông Trump. Ngày 26/5, giá một tấn thép tại Mỹ là 901 USD - theo dữ liệu từ trang SteelBenchmarker.
Khi chính quyền Tổng thống Trump thực thi thuế quan 25% với nhôm và thép nhập khẩu hồi tháng 3, giá thép đã lập tức tăng vọt nhưng sau đó giảm xuống.
“Khả năng cao là giá sẽ lại tăng”, ông Yuji Matsumoto, nhà phân tích nghiên cứu tại công ty Nomura Securities, nhận định với tờ báo Nikkei Asia.
Với nhôm, trong phiên giao dịch thứ Hai (2/6), phí bảo hiểm nhôm Mỹ trên sàn giao dịch kim loại London tăng 50% so với phiên thứ Sáu tuần trước. Phí bảo hiểm là thước đo giá nhôm Mỹ.
Các ngành công nghiệp phụ thuộc vào thép tại Mỹ, như sản xuất ô tô và xây dựng, đang lo ngại về giá nhôm sẽ tăng thêm nữa. Nhà sản xuất ô tô Ford Motor dự báo thuế quan sẽ khiến công ty thiệt hại khoảng 1,5 tỷ USD lợi nhuận.
“Khoảng 85% thép mà Ford sử dụng là hàng nội địa”, bà Sherry House, Giám đốc Tài chính của Ford cho biết tại một sự kiện hồi tháng 5. “Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng mình có thể vượt qua những tác động về giá”.
Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản như Toyota Motor và Honda Motor sử dụng hầu hết nhôm và thép nội địa Mỹ cho các nhà máy của mình tại quốc gia này.
“Tác động của thuế quan với các công ty này dự báo sẽ không lớn”, ông Tomoyuki Suzuki, giám đốc điều hành tại công ty AlixPartners nhận xét. “Tuy nhiên, họ có thể vẫn phụ thuộc vào hàng nhập khẩu từ Nhật Bản với một số mặt hàng thép đặc biệt không thể sản xuất tại Mỹ”.
Theo ông Suzuki, nếu các nhà sản xuất ô tô và doanh nghiệp khác không thể hấp thụ được phần chi phí tăng lên do thuế quan, họ sẽ chuyển phần chi phí đó sang cho người tiêu dùng bằng cách tăng giá. Do đó, việc tăng thuế quan với nhôm và thép nhập khẩu có thể sẽ khiến giá ô tô và phụ tùng ô tô tại Mỹ tăng lên.
“Với chuỗi cung ứng nội địa, đây là điều tích cực. Nhưng với những công ty đang phụ thuộc vào các sản phẩm có mối liên hệ với chuỗi cung ứng toàn cầu, thuế quan sẽ gia tăng áp lực với hoạt động kinh doanh của họ”, ông Jeff Moskaluk, Phó Chủ tịch công ty thép SSAB của Thụy Điển, nhận xét.
Với các nhà sản xuất thép Mỹ, nếu giá ô tô và mặt hàng khác tăng lên khiến nhu cầu sụt giảm, họ sẽ chịu tác động tiêu cực tới lợi nhuận. Điều này diễn ra trong bối cảnh các nhà sản xuất thép Mỹ vốn đang chứng kiến lợi nhuận sụt giảm do giá nguyên liệu thô thô tăng.
U.S. Steel - công ty đang hoàn tất thương vụ với hãng thép Nhật Bản Nippon Steel - đã báo lỗ ròng 2 quý liên tiếp. Do đó, nếu nhu cầu từ những khách hàng lớn như các nhà sản xuất ô tô tiếp tục giảm, tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn.
Mỹ cũng là nước xuất khẩu phế liệu thép lớn nhất thế giới. Nếu thuế quan của chính quyền ông Trump thúc đẩy hoạt động sản xuất thép trong nước, nhu cầu nhập khẩu thép phế liệu để làm nguyên liệu thô có thể tăng vọt và đẩy giá mặt hàng này tại Mỹ lên cao. Nếu mức giá này lan rộng trên toàn cầu, các nhà sản xuất thép trên thế giới cũng có thể đối mặt với chi phí tăng lên.
